Osmanlı-Lehistan İlişkileri

Osmanlı-Lehistan İlişkileri

 Lehistan  ile Osmanlı Devleti’nin ilişkileri II. Murat Dönemi’nde (1421-1451) başladı.

 

Lehistanın önemi: Osmanlı Devleti’nin XVI ve XVII. yüzyıllarda Avusturya,

Kutsal Roma Germen İmparatorluğu ve Rusya ile mücadele ettiği dönemde Lehistan,

tampon bölge Konumundaydı.                                                                              Lehistan Osmanlı Devleti’nin Baltık Denizi’ne ulaşabileceği geçiş koridorunda bulunuyordu.

II. Osman  Lehistan Seferi:(1621)





SEBEPLERİ: 1.Lehistan’ın Eflak, Boğdan ve Erdel’in iç işlerine müdahale etmesi                  2. Osmanlı topraklarına saldırılar düzenleyen Kazakları koruması

SONUÇ: 1623, 1634 ve 1640yıllarındaki ahitnameler ile bu dönem çatışmaları sonlandırıldı.

 

1672 Osmanlı-Lehistan Savaşı:Lehistan’ın Osmanlı Devleti himayesindeki Ukrayna’ya saldırması.

SONUC :1.Podolya bölgesindeki Kamaniçe Kalesi  ele   geçirildi.

           2. 1672’de Bucaş Antlaşması imzalandı

 

Bucaş Antlaşması’na göre, Podolya ve Ukrayna  Osmanlı Devleti’ne bırakıldı.

1676’da antlaşma ikinci kez imzalandı.                                                                      

BUCAŞ ANTLAŞMASI’NIN ÖNEMİ:Osmanlı Devleti bu antlaşma ile batıdaki en geniş sınırlarına ulaştı.

Lehistan, 1683’te Avusturya İmparatorluğu, Rusya, Venedik, Malta gibi güçlerin oluşturduğu Kutsal İttifak’ın içinde yer alarak Osmanlı Devleti’ni tehdit etmeye devam etti.                                                                                                                                              Osmanlı Devleti 1699’da Karlofça Antlaşması ile Podolya ve Ukrayna’yı Lehistan’a bırakmak zorunda kaldı.

 

                                  Osmanlı-Venedik İlişkileri

Venedik, İtalya Yarımadası’nın kuzeydoğusunda, Adriyatik Denizi’nin kıyısında yer alan VII. yüzyıldan XVIII. yüzyıla kadar varlığını sürdürmüş denizci bir şehir devletiydi.

Osmanlı-Venedik ilişkileri iki devlet için stratejik öneme sahip olan Akdeniz’de üstünlük kurma mücadelesi ile başladı.

II. Selim Dönemi’nde Kıbrıs’ın alınması (1571) ile Venedikliler, Akdeniz’de üs olarak kullanabilecekleri Girit’e yoğunlaştı

1645-  1669 OSMANLI-VENEDİK SAVAŞI: 

SEBEBİ:   1. Hristiyan deniz korsanlarının Türk ticaret ve hac gemilerine zarar vermesi, can ve mal güvenliğini tehdit etmesi.

Osmanlı Devleti 1645’te Girit Adası’nı kuşattı. Osmanlı Devleti ancak 1669 yılında Kandiye Kalesi’ni ele geçirerek Girit Adası’nı fethedebildi

 

                                Osmanlı-Malta İlişkileri

 1565 MALTA KUŞATMASI:

 SEBEPLERİ:

Malta’nın, Batı Akdeniz’in kilidi durumunda olması ve Cezayir yolu üzerinde bulunması.

Malta ve Tunus’un, Hristiyanlığın iki önemli uç karakolu durumuna gelmesi.

 

Tecrübeli denizci Turgut Reis Malta’da hayatını kaybetti. Osmanlı kuvvetleri büyük kayıplar verdi. Malta Adası alınamadı.

 OSMANLI-RUSYA İLİŞKİLERİ:




İLİŞKİLERİN BOZULMA SEBEPLERİ:

1.XVI. yüzyılın ikinci yarısında Hazar Denizi civarında bulunan Türkistan Hanlıklarını hâkimiyeti altına alması

2.Lehistan ve Ukrayna’nın Osmanlı himayesinde bulunması

3.Rusya, varlığını sürdürebilmek için sıcak denizlere inmek zorundaydı. Karadeniz’in bir Türk gölü olması buna imkân bırakmıyordu

4.Kırım Tatarlarının Ruslara ve Kazaklar’a yaptıkları

akınlar.

 

1678 Osmanlı-RUS savaşı:

1.Rusların himayesindeki Kazaklar’ın Osmanlı topraklarına saldırması.                                                                       2.Kazak liderlerinin Ruslara sığınması                                        3.Osmanlı himayesindeki Ukrayna’nın Rusya’nın istilasına uğraması

Sonuç:Çehrin’deki (Bahçesaray) kalesi Osmanlıların eline geçti.

             

1680 yılında bizzat IV.Mehmet’in katılımıyla sefere çıkıldı.

BahçesarayAntlaşması:(1681)

Özi Nehri Osmanlı Devleti ile Rusya arasında sınır oldu.

1695-1700 Osmanlı-Rus Savaşları:

1.Rusya’nın, Osmanlı ordusunun Avusturya ve Venedik ile savaş hâlinde olmasından yararlanarak Karadeniz’e çıkmaya

Çalışması.                                                                                                           2.Rusya’nın, Azak Kalesi’ni kuşatması

Çar I. Petro, Azak’ı  ele geçirdi (1696).

Azak Kalesi’nin Ruslar’ın eline geçmesi Karlofça müzakerelerinde Osmanlılara karşı Rusya’nın durumunu güçlendirdi.

Azak Kalesi İstanbul Antlaşmas’ıyla (1700) Rusya’ya bırakıldı.
                ÖDEV SORULARI
1.Lehistan'ın önemi nedir?Yazınız.
2.IIOsman zamanında yapılan Lehistan seferinin sebepleri nelerdir?
3.Bucaş Antlaşması2nın maddelerini ve önemini yazınız.
4.Malta Kuşatmasının sebeplerini yazınız.
5.Osmanlı devleti ile Rusya ilişkilerinin bozulma sebeplerinden iki tanasini yazınız.
6.Bahçesaray Antlaşması kimler arasında yapıldı?Maddesini yazınız.
7.Azak Kalesinin Rusların eline geçmesinin önemi nedir?