BİLİM VE MEDENİYETİ

BİLİM MEDENİYETİ

bilgi medeniyeti olmasıdır.Hz. Muhammed’in peygamberliği ve Kur’an öğretileriyle birlikte Müslümanlar, bilime teşvik edildi

Rabbinin adıyla oku! (Alak,1)” ayetiyle Kur’an, insanlara rehber olmak üzere indirilmiştir

Bedir Savaşı’nda ele geçirilen esirlerden, Müslümanlara okuma-yazma öğretenlerin serbest bırakılması, Hz. Muhammed’in eğitime verdiği önemin bir göstergesidir.

Hz. Muhammed’in tıp tahsili için Müslümanları İran’daki Cündişapur’a göndermesi bilime verdiği önemin bir başka kanıtıdır

Dört Halife Dönemi’nde küttab adı verilen ilköğretim seviyesindeki kurumlarda,mescidlerde ve camilerde ilim öğrenimine devam edilmiştir.

Mescid-i Nebevi : üç bölüme ayrılır.

1.Hz. Muhammed’in ailesine, ikinci bölümü ibadete, üçüncü bölümü de eğitim ve öğretim faaliyetlerine tahsis edilmiştir. Eğitim ve öğretim faaliyetleri için ayrılan kısma suffe adı verildi. Suffe daha sonraki dönemlerde İslam dünyasındaki ilk medrese olarak kabul edilmiştir.

Beytü’l-hikme, bir araştırma ve eğitim kurumu olup Abbasi Halifesi el-Me’mun tarafından kurulmuştur. Bilgelik evinin en önemli görevi, dönemin ünlü astronom, matematikçi ve hekimlerini bir araya getirmek ve bilimin çeşitli alanlarındaki belli başlı eserleri Arapçaya çevirmekti.

İslam dünyasında gerçek anlamıyla ilk kütüphane Emevi halifesi tarafından Şam’da kurulmuştur. Kütüphanecilikte ikinci önemli gelişme Abbasi Halifesi Me’mun’un Bağdad’ta açtığı Beyt’ül-hikme’dir.

İslam medeniyetinde ilimler iki başlık altında toplanmıştır.

Akli ilimler

Abbasilerde Beytü’l hikme ve gözlem evlerinin açılması, medreselerin kurulmasına ve çeşitli düşünce akımlarının doğmasına yol açmıştır. Böylece düşünce ve bilim hayatına canlılık gelmiş, felsefe, coğrafya, astronomi, matematik, tıp gibi ilimler üzerinde çalışmalar

başlamıştır. Bu ilimlere “Akli ilimler” denmiştir.

Dinî ilimler-İslami ilimler (Naklî ilimler)

İslam’ın en temel iki kaynağı Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’in Sünnet’ini anlamaya yönelik tefsir,hadis, fıkıh (hukuk), kelam gibi ilimlerdir.

İslam Âlimlerinin Avrupa’ya Etkisi

Müslümanlar; inançlarını, düşüncelerini, keşiflerini,tespitlerini bu birikime ekleyerek onu kendi kültür potasında eritmiş ve ona İslam medeniyeti denilen yeni bir kimlik kazandırmıştır.

Avrupa’nın İslam medeniyetinden etkilenmesi Haçlı Seferleri, Akdeniz ticaretinin gelişmesi, İslam fetihleri, İspanya’da kurulan medreseler, tercüme faaliyetleri gibi gelişmeler sayesinde olmuştur.

İmam Gazali (1058-1111)

Gazali, Horasan’ın Tus şehrinde doğmuştur. Gazali; fıkıh, hadis, akaid, gramer, felsefe gibi ilimlerde eğitim almıştır.

Gazali, hem kabilecilik anlayışına hem de körü körüne kabul edilen mezhepçiliğe karşıdır. Gazali’ye göre şüphe gerçeğe ulaşmanın tek yoludur.

En ünlü eseri “İhya’ü 'ulümi'd-din”de bozulmuş bir toplumu ıslah etme, tekrar Kur'an ve sünnet temelleri üzerine oturtma ve ona asıl İslami erdemlerini yeniden kazandırmaya çalışmıştı.

bn-i Rüşd (1126-1198)

Kurtuba’da doğmuştur. felsefeden tıbba yaklaşık 94 eser yazmıştır

Batı’da Averroes adıyla bilinir. İbn-i Rüşd, yeni gezegen modellerinin oluşturulması gereğini ortaya koymuştur. Güneş lekelerini ilk defa gözlemlemiştir.

İbn-i Rüşd, gözün retina tabakasının işlevini açıklamıştır.

Farabi (870-950)

Farabi’nin asıl adı Muhammed’dir.

Farabi, mantık ilmine katkılarından dolayı Aristo’dan sonra “İkinci Öğretmen” olarak anılır.

İslam dünyasında siyaset felsefesinden ilk bahseden bilim adamıdır.

felsefede kavramları; tahlilî (analitik) ve terkibî (sentetik) olarak ikiye ayırmıştır.

müzikte sesleri notalarken logaritmayı icat etmiştir. Musiki alanındaki eserinde ud ve kanun gibi müzik aletlerinden ilk

defa bahsetmiştir.

İbn-i Sina (980-1037)

Buhara yakınlarındaki Afşana köyünde doğdu. Fıkıh, kelam, mantık, felsefe, tıp, astronomi, jeoloji ve matematik ilimlerinde tahsil görmüştür. İbn-i Sina, Batı’da Avicenna, İslam âleminde ise Şeyh el-Reis adıyla anılmıştır.

İbn-i Sina, öğrencisi el-Cüzcani ile birlikte gözlemevi kurmuş ve bu gözlemevine ait araç ve gereçleri kendisi çizmiştir. Ufuk açısını ölçmeye yarayan ve “azimut halkası” adı verilen büyük boyutlu bir gözlem aleti yaptığı biliniyor Bu ölçme aracı daha sonra yıldızlar arası açısal uzaklıkları ölçmek üzere teleskoplara uygulanmıştır.

AZİMUT HALKASI

İbn-i Sina’ya göre görme, dıştan göze gelen ışınlarla mümkün olmaktadır. Gözde meydana gelen görüntü, tıpkı aynadaki yansıma gibidir.

İbn-i Sina’nın en önemli eseri, tıp alanında yazmış olduğu “el-Kanun fî’t–Tıb” tır.

İdrar incelemesiyle şeker hastalığını tespit etmiştir. Nabız inceleme yöntemiyle damar ve kalp hastalıklarını belirlemiştir.

İbn-i Sina, akıl hastalıklarının meşguliyet, şok, telkin ve

müzik ile tedavi edilebileceğini belirtmiştir.

1.İslam medeniyetinin en önemli özelliği nedir?

2.Hz Muhammed’in eğitim öğretime verdiği önemle ilgili iki örnek veriniz.

3.Mescid-i Nebevi nedir?

4. İslam medeniyetinde ilimler kaça ayrılır?

5.İslam-i Bilimleri yazınız.

6.Dini Bilimlerin temel kaynaklarını yazınız.

7. Yeni gezegen modellerinin oluşturulması gereğini ortaya koyan ve güneş lekelerini ilk defa gözlemleyen Müslüman bilim adamı kimdir?

8. Aristo’dan sonra “İkinci Öğretmen” olarak anılır.                                      İslam dünyasında siyaset felsefesinden ilk bahseden bilim adamıdır.                                                                                                                              felsefede kavramları; tahlilî (analitik) ve terkibî (sentetik) olarak ikiye ayırmıştır.                                                                                                            müzikte sesleri notalarken logaritmayı icat etmiştir.                                              Musiki alanındaki eserinde ud ve kanun gibi müzik aletlerinden ilk defa bahsetmiştir. Bu bilim adamı kimdir?
9.İbn-i Sina’nın en önemli eserinin adını ve İbn-i Sina'ya batıda ne isim verildiğini yazınız.