11.SINIFLAR

1725-1732 iran 1762-1774 osmanlı-rus savaşları

İran,1726’da  İstanbul Antlaşmasına tepki göstererek




Osmanlıya savaş açtı. SONUCUNDA; AHMET PAŞA ANTLAŞMASI İMZALANDI. (1732)

Buna göre; Dağıstan Osmanlıya. Tebriz Aras Nehri’nin kuzeyindeki Azerbaycan toprakları,Kirmanşah, Hamedan ve Luristan İran’a bırakıldı.  

 

Nadir, Şah Tahmasb’ı 1732’de tahttan indirerek oğlu Abbas’ı tahta çıkardı ve

kendisi de naipliğini üstlenerek bütün devlet işlerini ele aldı.

Nadir Han 1733’te Bağdat Seferi’ne çıktı. Kerkük, Necef ve Kerbela’yı ele geçirdi

Bağdat’ı kuşattı. Kars’ı muhasara altına aldı. Arpaçay Muharebesi’nde (1735) Osmanlı kuvvetleri mağlup oldu. Revan, Tiflis ve Gence Nadir Han’ın eline geçti  Nadir Han 1735’te 3.abbası tahttan indirerek kendi hanedanlığını kurdu.

 Böylece Safevi Devleti son bulup yerine Afşar Hanedanlığı kuruldu.                                         1746 yılında II. Kasr-ı Şirin Antlaşması (KERDEN)imzalandı:                                           Buna göre; Barış sağlandı, bugünkü sınırımız belirlendi.

NOT: İran’la imzalanan son antlaşmadır.

 1768-1774 YILLARI ARASI OSMANLI-RUS MÜCADELESİ VE ETKİLERİ

OSMANLI- RUS SAVAŞI (1768-1774):

Nedenleri:

1- Rusya’nın başına geçen II. Katerina’nın Osmanlı üzerindeki emellerini devam ettirmesi.

2- Lehistan’ın iç işlerine karışması ve Leh’lilerin Osmanlı’dan yardım istemesi

Rusya bu savaş sırasında İngiltere’nin rehberliği ile Cebelitarık’tan geçerek ilk kez Akdeniz’e ulaştı. Çeşme’de bir Osmanlı donanmasını yaktı. (1770 Çeşme olayı)




KÜÇÜK KAYNARCA ANTLAŞMASI . (1774)

 

Buna göre;

1- Kırım bağımsız devlet olacak ,Kırım halkı dinsel açıdan Osmanlı halifesine bağlı olacak.

2- Ruslar Karadeniz’de donanma bulundurabilecek.

3- Rusya’ya kapitülasyon verilecektir.

4- Rusya İstanbul’da devamlı elçi bulundurabilecek, gerekli gördüğü yerlerde elçilik açabilecek.

5- Osmanlı Devleti Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecek.

6- Ruslar Osmanlı Eflak, Boğdan beylerinin ve Ortodoksların haklarını koruyabilecek.

SONUÇLARI: İlk kez halkı Türk ve Müslüman olan toprak parçası elimizden çıktı. Rusya ilk defa kapitülasyon hakkı elde etti. Osmanlı Devleti ilk defa savaş tazminatı ödedi. Rusya Osmanlı Devletinin iç işlerine karışma hakkını resmen elde etti. Rusya, tarihinde ilk defa Karadeniz’e çıktı ve İstanbul dâhil

bütün Karadeniz sahilleri Rus donanmasının saldırılarına açık hâle geldi.

   Rusya’nın amacı Kırım’a egemen olmaktı. Bu nedenle; Rusya, Kırım’ın işlerine karışmaya başladı. Kırım’da kendi tarafını tutan Şahin Giray’ı Kırım Hanı seçtirdi. Bu durum Osmanlı ile Rusya arasında tartışmalara neden oldu.                                                                                   Bunun sonucunda AYNALI KAVAK SÖZLEŞMESİ İMZALANDI.(1779) Buna göre Rusya Kırım’ın iç işlerine karışmayacak Osmanlı Devleti Şahin Giray’ı Kırım Hanı olarak tanıyacak.

Not: Rusya sözleşmeye uymadı,1783’te Kırım’ı topraklarına kattı.


ÖDEV SORULARI
1.1726-1732 OSMANLI-İRAN SAVAŞLARININ SEBEBİNİ YAZINIZ.
2.AHMET PAŞA ANTLAŞMASI'NIN MADDELERİNİ YAZINIZ.
3.1735'TE İRAN'DA UÖNETİMDE YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİ YAZINIZ.
4.2.KASR-I ŞİRİN ANTLAŞMASI'NIN TARİHİNİ VE ÖNEMİNİ YAZINIZ.
5.1768-1774 OSMANLI-RUS SAVAŞI'NIN SEBEPLERİ YAZINIZ.
6.ÇEŞME OLAYI NEDİR?YAZINIZ.
7.KÜÇÜK KAYNARCA ANTLAŞMASI'NIN ÜÇ MADDESİNİ YAZINIZ.
8.AYNALIKAVAK SÖZLEŞMESİ'NİN KİMLER ARASINDA OLDUĞUNU VE MADDELERİNİ YAZINIZ.
9.1787-1792 OSMANLI-RUS VE AVUSTURYA SAVAŞLARININ SEBEPLERİNİ YAZINIZ.
10.ZİŞTOVİ VE YAŞ ANLAŞMALARININ ÖNEMİNİ YAZINIZ.