İSLAM TARİHİ

İSLAMİYET’TEN ÖNCEKİ DURUM

İslamiyet’ten önce Ortadoğu da Bizans ve Sasani İmparatorluğu olmak üzere iki devlet vardı.

▪Arap yarımadası, Yukarı Arabistan, Hicaz ve Yemen (Güney Arabistan ) olmak üzere üç Bölgeye ayrılırdı. Mekke, Medine, Hayber ve Taif Hicaz bölgesinin önemli şehirlerindendi.

▪ Arapların kutsal saydığı Kabe Mekke’deydi.

▪ Halk Bedevi ve Şehirli diye ikiye ayrılırdı.

▪ Arapların taptığı putlar Kabe de bulunuyordu. ▪ Kölelik gelişmişti. ▪ Ayrı ayrı kabileler halinde yaşarlardı. Kabileler arasında kan davaları yaygındı. Kadınlara önem verilmezdi. Kız çocukları diri diri gömülürlerdi.▪ Şiir ve Edebiyat gelişmişti.                                                         İSLAMİYET’İN DOĞUŞU

▪ Annesi Amine, babası Abdullah dır. Hz.Muhammed Mekke de 571 yılında doğdu. Doğmadan önce babasını kaybeden Hz. Muhammed, altı yaşına kadar süt annesi Halime’nin yanında kaldı. Altı yaşında iken annesini kaybetmiştir. Annesinden sonra dedesi Abdülmüttalib’in yanında kalmıştır. Dedesi de ölünce amcası Ebu Talip’in himayesine girdi.Ticaretle uğraşan amcasının yanında, ticaret yapmaya başladı.

▪ Doğruluğu ve dürüstlüğü ile ün kazandı.“Muhammed-ül Emin” ismiyle anılmaya başladı ▪ 25 yaşında iken Hz. Hatice ile evlendi.

▪ İlk vahiy 40 yaşın da iken, Nur dağının Hıra mağarasında Cebrail tarafından getirildi(610).Bu olay Hz. Muhammed’in Peygamberliğinin ve İslam dininin başlangıcı oldu. Hz. Muhammed ilk önce yakınlarını İslam’a davet etmeye başladı.

▪ İlk Müslüman olanlar Hz. Hatice, Hz.Ebubekir, Hz. Ali ve Hz. Zeyd’dir.▪ İslamiyet’in insanları eşit kabul edip köleliğe karşı çıkması, putlara karşı çıkması üzerine Mekkeli müşrikler, Müslümanlara baskı yapmaya başladılar. Hz. Muhammed, Müslümanlara eziyet edilmesi üzerine bir kısmının Habeşistan’a hicretine izin verdi.

▪Akabe biatlarını gerçekleştiren Medineli Müslümanlar, Hz. Muhammed’i Medine’ye davet etmişlerdir.

▪Akabe Biatlarından sonra bir kısım Müslümanlar da Mekke’den Medine’ye hicret etti(622).

Hicretin Önemi

▪Medine’de İlk İslam Devleti kurulmuş, Hz. Muhammed bu devletin başkanı olmuştur.

▪ Hicri takvimin başlangıcı oldu.

▪ Muhacir ve Ensar kardeş ilan edildi.

▪İslamiyet’in yayılışı hızlandı.

HZ. MUHAMMED DÖNEMİ SAVAŞ VE SEFERLERİ

Hz. Muhammed’in katıldığı savaşlara “Gazve” katılmadığı savaşlara da “Seriye” denir.

1-BEDİR SAVAŞI (624)                                                                                                                 Hicretten sonra Müslümanların Mekke de kalan mallarının yağmalanması üzerine savaş başladı.

Sonuçları:

▪Müslümanlıların Mekkelilere karşı kazandığı ilk zaferdir.

▪Esir alınan Mekkeliler on müslümana okuma yazma öğretmesi karşılığında serbest bırakıldı.

▪Şam ticaret yollarının egemenliği, kısmen Müslümanların eline geçti.

Uhut savaşına neden oldu.

2-UHUT SAVAŞI (625):                                                                                                                         Mekkelilerin Bedir savaşının intikamını almak istemesinden dolayı savaş yapılmıştır. Hz. Muhammed’in emirlerine

uymayan okçular yenilgiye yol açtı. Böylelikle peygambere itaatin önemi ortaya çıktı. Savaş sonunda Yahudilerin bir kısmı Medine’nin dışına çıkarıldılar.

3-HENDEK SAVAŞI (627):                                                                                                                                                                            Mekkelileri Müslümanları yok etmek istemelerinden dolayı savaş çıkıyor. Müslümanlar Selman-ı Farisi’nin önerisi ile çevrelerine hendek kazarak savunma savaşı yapıyorlar.                                                                                                                    Savaş sonunda müşrikler yenilmişler ve böylece Müslümanları yok edemiyeceklerini anlamışlardır.                                                                                                                                     Bu savaş Mekkelilerin Müslümanlar üzerine                                                                                                                                                       Bu savaştan sonra, Müslümanlar taarruza geçmiştir. Ayrıca savaştan sonra ilk İslam Hastahanesi kurulmuştur.

4-HUDEYBİYE ANLAŞMASI (628): Hz. Muhammed hac vazifesini yapmak için Mekke’ye doğru hareket eder. Müşrikler peygamberimizi

Mekke’ye almayarak Hudeybiye antlaşmasını imzaladılar. Bu anlaşmanın önemi şudur :

▪Bu anlaşma ile Mekkeliler ilk kez Müslümanları hukuken tanıdılar. Müslümanların aleyhine gözükse de sonra Müslümanların lehine sonuçlanmıştır.

5-HAYBER’İN FETHİ (629): Medine den gönderilen Yahudilerin olumsuz faaliyetleri üzerine Hayber alınmıştır. Böylece Şam ticaret yolunun güvenliği sağlandı. Ayrıca Hayber Müslümanların ilk fethidir.     İlk kez haraç alınmıştır.

6- MUTE SAVAŞI(629): Bizansa karşı yapılan ilk savaştır.

7-MEKKE’NİN FETHİ (630): Hz. Muhammed Mekkelilerin Hudeybiye Anlaşmasını bozması üzerine Mekke’yi fethetti. Böylece  Mekke Müslümanların eline geçti. Kabe putlardan temizlendi.                                                                                                       Mekke’nin fethi Arap Yarımadasında olacak fetihleri kolaylaştırmıştır.

8-HUNEYN SAVAŞI (630): Mekke’den kaçan putperestlerin Taif Yahudileri ile birleşip Mekke’yi geri almak istemeleri sonucunda yapıldı. Savaşı sonunda Taif kuşatılmış ise de alınamamıştır. Ancak bir yıl sonra kendiliğinden teslim olmuştur.

9-TEBÜK SEFERİ(631): Bizans İmparatorunun Arabistan üzerine sefere çıktığı haberinin alınması üzerine bu sefer düzenlendi. Fakat asılsız olduğunu öğrenerek geri dönmüştür.                                                                                                                    Bu sefer Peygamberimizin son seferidir.

10-VEDA HACCI VE HUTBESİ (632) : Hz. Muhammed son kez Mekke’ye giderek onlara bir hutbe okumuştur. Arkasından Medine’ye dönen hz. Muhammed hayatını kaybetmiştir. Böylece dört halife dönemi başlamıştır.

DÖRT HALİFE DEVRİ (632-661

HZ. EBUBEKİR DÖNEMİ (632-634) :

▪ Yalancı Peygamberlerle, dinden dönenlerle,zekat vermeyenlerle mücadele edildi.

▪ Halifeye, devlet memurlarına maaş bağlandı.

▪ Kuran-ı Kerim kitap haline getirildi.

▪İlk kez Arap yarımadası dışında fetihlere başlandı. Suriye ve Irak üzerine bir ordu gönderildi. Bizans ile Yermük Savaşını yaparak Bizans’ı yendi(634). Bu sefer Suriye’nin fethine ortam hazırladı.

HZ. ÖMER DÖNEMİ (634-644):

▪Ecnadin Savaşıyla Suriye’nin Fethi tamamlandı. İran ile Kadisiye ve Nihavend Savaşları yapılarak İran alınmıştır. Dört halife dönemi içerisinde en çok fetihlerin yapıldığı dönemdir.

▪Topraklar yönetim birimlerine ayrıldı.

▪İlk kez divan kuruldu ve Kadılık sistemi oluşturuldu.

▪İlk düzenli ordu kuruldu. “Ordugah” şehirleri kuruldu. İkta sistemi kuruldu.

▪Devlet Hazinesi (Beytül Mal) oluşturuldu.

▪Hicri Takvim ilk kez kullanılmaya başlandı.

▪Hz. Ömer İranlı bir köle tarafından şehit edildi.

HZ. OSMAN DEVRİ (644-656):

▪Libya, Tunus fethedildi. Türkler ile savaşlar başladı. Kıbrıs vergiye bağlandı. İlk İslam Donanması Suriye valisi Muaviye tarafından kuruldu Bizans donanması ile ilk savaş yapılmıştır.

▪İlk kez Kuran-ı Kerim çoğaltılmıştır.

▪Hz. Osman’ın memurlukları kendi soyundan olan Emevilere vermesi üzerine, İslam dinideki ilk karışıklıklar ortaya çıkmıştır.

▪Hz. Osman şehit edilmiştir.

HZ. ALİ DÖNEMİ(656-661) :

Cemel Vakası (Deve Olayı) : Hz. Talha, Zübeyir, Ayşe, Muaviye, Hz. Osman’ın katillerinin bulunmasında gevşek davranan Hz.Ali’nin halifeliğini tanımadılar. İki grup arasındaki mücadeleyi Hz. Ali kazandı. Mücadeleyi kazanan Hz. Ali Küfe’yi başkent yaptı.

Sıffın Savaşı ve Hakem Olayı : Hz. Muaviye, Hz. Osman’ın katillerini yakalama bahanesi ile harekete geçmiş bu olay Sıffın Savaşına neden olmuştur. Hz. Ali galip gelecekken mızrakların ucuna Kuran-ı Kerim yapraklarının takılması

savaşın durmasına ve Hakem olayına neden olmuştur. Hakem olayından sonra Müslümanlar,Hz. Ali taraftarları, Hz. Muaviye taraftarları ve Hariciler olmak üzere üçe ayrılmıştır.

▪Hariciler 661’de Hz.Ali’yi şehit etmişlerdir. Bu dönemde iç karışıklıklar çok olduğu için yapılan fetihler durmuştur. Böylece dört halife dönemi bitmiş Emeviler dönemi başlamıştır