İLK TÜRK GÖÇLERİ HUNLAR AVRUPA HUN

İlk Türk Göçleri

▪Türklerin ilk yurdu Orta Asya dır.▪Orta Asya doğuda Kingan dağları,batıda Hazar denizi, kuzeyde Altay dağları ve Baykal gölü, güneyde Hindikuş dağları arasında yer alır.

▪Türklerin bir kısmı anayurtlarını terk ederek göç etmişlerdir.

Göçlerin nedenleri:

►İklimin elverişsiz olması►Nüfusun hızla artması ve Türk boyları arasındaki mücadeleler

►Hayvanlardaki salgın hastalıklar                                                                                                                                                                                             ►Yeni topraklar elde etme arzusu                                                                                                                               ►Otlakların yetersiz hale gelmesi

►Komşu devletlerin baskısı

Göçlerin sonuçları:

►Türkler, gittikleri yerlere hayvan evcilleştirmeyi, madenciliği öğretti.►Orta Asya, Türk Kültürü dünyanın çeşitli yerlerine yayılmıştır.

►Orta Asya da nüfus azalmıştır.

►Türkler gittikleri yerlerdeki nüfusu artırmışlardır.

►Yeni Türk devletleri kurulmuştur

►Kalabalık nüfuslarla ve farklı dinler ile karşılaşan bazı Türk boyları benliklerini kaybetmişlerdir.

ASYA HUN DEVLETİ (M.Ö. 220 M.S. 216)

Tarihte bilinen ilk Türk devletidir.▪ Bilinen ilk hükümdarı Teoman dır.▪ Çin, Hun akınlarından korunmak için Çin

Seddini yapmıştır(M.Ö. 214)

▪ Teoman dan sonra yerine Mete geçti.

▪ Mete zamanı devletin en parlak zamanıdır.

▪ Mete orduda onlu sistemi kurmuştur.

▪ Tarihte ilk kez Türkleri bir bayrak altında toplamıştır.

HUNLARIN ZAYIFLAMASI VE BÖLÜNME SEBEPLERİ (MÖ 54)

 Hun İmparatorları Çinli prenseslerle evlenmeye başladı. Çinli prenseslerle birlikte gelen koruma orduları ve Çinli diplomatlar ajanlık yaparak hunları birbirine düşürdü.

M.Ö. 54 yılında, Hun İmparatorluğunun hükümdarı olan iki kardeş Hohanye ve Çiçi ihtilafa düştüler ve İmparatorluk Doğu Hun ve Batı Hun olarak ikiye bölündü

Çin, Çiçi hanı öldürerek . Batı hunlarını yıktı (M.Ö. 36).

 

 Çin ile yakın ilişkiler içinde olan Hohanye ve Doğu Hun, Çin hükümdarlığı altına girdi.

Doğu Hun imparatorluğu taht kavgaları nedeniyle M.S. 48 de Kuzey ve Güney Hunları olmak üzere ikiye ayrılmışlardır.

▪ Güney Hunları Çinlilerin denetimine girdiler.216 yılında yıkıldılar

▪ Kuzey Hunları 156 yılında Çinliler tarafından yıkıldı.

OĞUZ KAĞAN DESTANI

Kavimler Göçü (375)

Kuzey Hunları batıya göç ederken, önlerine çıkan Barbar kavimleri (Süevler, Ostrogotlar,vizizgotlar,Frenkler, Saksonlar) batıya doğru sürmüşlerdir. Bu olaya kavimler göçü denir.

Kavimler Göçünün Sonuçları:

▪ Roma İmparatorluğu doğu ve batı diye ikiye ayrıldı (395)

▪ Batı Roma İmparatorluğu yıkıldı. (476)

▪ Avrupa da feodalite rejimi ortaya çıktı.

▪ İlk Çağ bitti. Orta çağ başladı.

▪ Avrupa da, Avrupa Hun Devleti kurulmuştur.

▪ Skolastik düşünce yayılmıştır. (Skolastik düşünce belli bir fikre belli bir inanışa körü körüne bağlı olmaktır.)

▪ Avrupa 100 yıl karışıklık içinde kalmıştır.

▪ Avrupa’nın bugün ki milletleri meydana geldi

▪ Barbar kavimler arasında Hristiyanlık yayıldı

AVRUPA HUN DEVLETİ (375-469)

▪ Avrupa da kurulan ilk Türk devletidir. Devleti Balamir , Orta Macaristan da kurmuştur. Balamir'den Uldız tahta çıktı.

▪ En güçlü hükümdarı Attila dır.

 

▪ Attila, Margos Antlaşması (434)ve Anatolios Antlaşması'(437) ile Doğu Roma’yı vergiye bağladı.

▪ Attila, Batı Roma üzerine iki sefer yaptı. 451 yılında Batı Roma'nın asker deposu olarak görülen Galya (Fransa) seferi ve İtalya  SEFERİ(452).

▪ Attila dan sonra yerine geçenler bütünlüğü koruyamadılar ve devlet yıkıldı.

▪ Avrupa da kalan Hunlar buradaki kavimlerle kaynaşarak Türklüklerini kaybettiler.

GÖKTÜRK DEVLETİ (552-659)

Türk adıyla kurulmuş ilk Türk devletidir

▪ Bumin Kağan, Avarlara karşı isyan ederek merkezi Ötüğen olan devleti kurmuştur.

▪ Devletin batı kısımlarını, İstemi Yabgu yönetmiştir.

▪ İstemi Kağan, Akhun devletine son verdi ve İpek yolunu ele geçirdi.

▪ Bumin Kağan dan sonra yerine Mukan Kağan geçmiştir.

▪ En güçlü hükümdarı Mukan Kağan dır.

▪ Devlet Doğu ve Batı Göktürkleri diye ikiye ayrıldı. Bu kollar daha sonra Çin’in egemenliğini kabul etmişlerdir.

II.GÖKTÜRK DEVLETİ (Kutluk Devleti)                                                                                                    Kutluk, Çin hakimiyetinden kurtularak
Ötüğen de devleti kurmuştur. Kutluk’a derleyip toparlayan manasında “İlteriş”ünvanı verilmiştir.

▪ İlterişten sonra yerine Kapkan Kağan geçti.

▪ Bilge Kağan, devleti kardeşi Kültiğin ve Vezir Tonyukuk’un yardımıyla yönetti.

Devletin en parlak zamanı bu devirde yaşandı.

GÖKTÜRKLERE AİT DESTANLAErgenekon Destanı ve Bozkurt Destanı dır

▪ Tonyukuk, Kültiğin, Bilğe Kağan adlarına Orhun Yazıtları dikilmiştir.

▪ Basmil, Karluk, ve Uygurlar birleşerek II.Göktürk Devletine son verdiler.

UYGURLAR (745-840)




Kurucuları Kutluk Bilge Kül Kağan  dır.

 ®Orhun ve Selenge Nehirleri arasında yaşadılar.

®Basmil ve Karluklarla birleşerek 2.Göktürkleri yıktılar.

®Başkent Ötüken ardından KARABASAGUN olmuştur.

®En parlak dönem Moyen-Çur dönemidir.

®Yerleşik hayata geçen ilk Türk Devletidir.

®18 harfli Uygur Alfabesini kullandılar.

®İlk Müslüman Türk devleti olan Karahanlılarla savaştılar. Çünkü Karahanlılar İslamı’ı, Uygurlar ise Budizm’i yaymak istiyordu.

®Budizm ve Maniheizim dinlerinin kabul ettiler. Maniheizim dini et yemeği yasak ettiği için savaşçılık özelliklerini kayıp ettiler.
 Mimari ve Minyatür sanatına önem verdiler.                                                                           Dinlerini halkın öğrenebilmesi için birçok kitap basıldı.                                                           Tarım ve ticaret ön önemli gelir kaynaklarıydı. Tarım için sulama kanalları yapıldı.    
 Bağa Tarkan ve daha sonraki hakanlar zamanında görülen açlık,  kıtlık ve salgın hastalıklar devleti çok zayıflattı
  Uygurlar Turfan ve Kansu Uygur Devleti olarak 2’ye ayrıldı.
1)TURFAN UYGUR DEVLETİ(DOĞU TÜRKİSTAN):

Kırgızlar tarafından kovulan Uygurların bazıları Turfan Bölgesine yerleşti. Bu devlet Moğollar tarafından yıkıldı. Günümüzde bunlar Doğu Türkistan denilen bölgede Çin’e bağlı olarak yaşamaktadırlar.

2)KANSU UYGUR DEVLETİ(SARI UYGURLAR):

Kırgızlardan kaçıp Kansu adı verilen bölgeye geldiler. Çin ile iyi ilişkiler kurdular. Önce Kuzey Çin’e hakim olan Kitanlar,  Tangutların sonrada Cengiz Han’ın egemenliği altına girdiler.