9.sınıf yazılıya çalışma soruları

                    ÇALIŞMA  SORULARI VE CEVAPLARI

 

1.Asya Hun Devleti'nin tarihteki önemi nedir?

Asya Hun Devleti tarihte Türklerin kurduğu ve Orta Asya tarihinin ilk büyük devletidir.

2.Asya Hun Devleti hangi yılda kuruldu?Merkezi neresidir?Bilinen ilk hükümdarı kimdir?
MÖ 220 Merkezi Ötükendir.Bilinen ilk hükümdarı TEOMAN dır.
3.Hun Devleti'nin en ünlü hükümdarı kimdir?Bu hükümdarın yaptığı faaliyet nedir?

Mete'dir Türkçe konuşan ve Türk soyundan olan toplulukları ilk kez Hun hâkimiyeti altında toplamıştır.Çin'e seferler düzenlemiştir.

4.Hunlar hangi tarihte ne şekilde ve neden ikiye ayrıldı?

Çin entrikaları ve Ho-han-yeh ile Çin hâkimiyetini kabullenmeyen Çi-çi arasında taht mücadeleleri sonucu  Hun Devleti, Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrıldı (MÖ 54).

5.Doğu Hunları'nın ikiye ayrılma sebebini,ne şekilde ikiye ayrıldığını yazarak bu devletlere kimlerin son verdiğini yazınız.

 Taht kavgaları nedeniyle Doğu Hunları, Güney ve  Kuzey olmak üzere tekrar ikiye ayrıldı.                                                                                                                       Kuzey Hun Devleti, Siyenpilerin istilası sonucu 156 yılında yıkıldı. Güney Hun Devleti’ne ise Çin İmparatorluğu son verdi (216)

6.Köktürklerin tarihteki önemini yazınız.

Tarihte Türk adını ilk defa resmî devlet ismi olarak kullanan Kök Türklerdir. 

7.Köktürkler hangi tarihte kim tarafından merkez neresi olarak kurulmuştur?

552 yılındaBumin Kağan tarafında merkezi Ötüken olmak üzere kuruldu.

8.Köktürklerin en parlak zamanı hangi hükümdar zamanıdır?Bu hükümdarın faaliyetlerini yazınız.

Köktürklerin en parlak zamanı Mukan Kağan zamanıdır.                                                  Kore’den Karadeniz’e kadar uzanan sahada yaşayan bütün Töles ve diğer Türk boylarını, kuzeyde Kırgız Türklerini ve yabancı kavimleri devlete bağladı.

9.Köktürkler hangi yılda nasıl ikiye ayrıldı?İkiiye ayrılmasının sebebi nedir?

Taspar Kağan’ın ölümünden sonra yaşanan taht kavgaları sırasında Devletin batı tarafını yöneten Tardu, meydana gelen anlaşmazlıklardan yararlanarak 582 yılında Batı Kök Türk Devleti’nin bağımsızlığını ilan etti. Bu olay ile I. Kök Türk Devleti,Batı ve Doğu olmak üzere ikiye ayrıldı.

10.Doğu ve Batı Köktürkler ne zaman kim tarafından yıkılmıştır?

630 yılında Doğu Kök Türk Devleti, Çinliler tarafından ortadan kaldırıldı. Batı Kök Türk Devleti ise 630 yılında Çin’e bağlandı.
11.Uygurlar hangi yılda kim tarafından,hangi devleti yıkarak merkezi nerede kurulmuştur?

744 yılında Kutluk Bilge Kül Kağan,2.Köktürk Devleti’ni yıkarak merkezi Karabalgasun olan bağımsız Uygur Devleti’ni kurmuştur

12.Böğü Kağan zamanında kabül edilen mani dininin Uygurlara etkileri ne olmuştur?

1.Mani dini Uygur Türkleri’nin savaşçı özelliklerinin zayıflamasına neden olmuştur.                                                                                                                 2.Uygurların bilim, sanat ve edebiyattaki ilerlemelerine etki etmişti

13.Orhun Anıtları kimler adına dikilmiştir?Bu anıtlar nerededir?İlk kez kim tarafından okunmuştur?                                                                                                                                           Bilge Kağan,kardeşi Kültigin ve Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir.Orhun Anıtları Moğolistan’ın Yenisey Bölgesindedir.Danimarkalı bilgin Vilhem Tomsen tarafından okunmuştur.

14.Töre nedir?                                                                                                                                        Töre; sosyal düzeni sağlayan örf, âdet, gelenek ve ahlaki değerlerden oluşan yazısız hukuk kurallarına denir.

15.Orhun Anıtları'na göre kağanın görevleri nelerdir?

1.Türk kağanları, ordular sevk ederek savaşmak,                                                         2.Türkçe konuşan ve Türk soyundan olan bütün toplulukları bir devlet çatısı altında toplamak,                                                                                                               3.Birlik ve bütünlüğü sağlamak zorundadır

16.Bilge Kağan ve Kül Tigin Yazıtı’nın başından sonuna kadar verilmek istenen mesajı yazınız.                                                                         Türk milletinin kıyamete kadar yaşayacağı düşüncesidir

17.Kavimler göçü nedir?Tanımlayınız                                                                                         375 yılında başlayan ve Hunlann diğer kavimleri batıya doğru iterek sebep oldukları bu harekete Kavimler Göçü denir

18.Kavimler göçünün sebeplerini yazınız.                                                                                          SEBEPLERİ: 1.Çin ve Avarların baskısı, 2. iklim şartlarının kötüye gitmesi

19.Kavimler göçlerin sonuçlarından 5 tanesini yazınız.                                              Kavimler Göçünün Sonuçları:                                                                                                             Kavimlerin hareketiyle Avrupa kıtasında büyük bir kargaşa yaşandı.

Günümüz Avrupa milletlerinin temelleri atıldı.

Roma İmparatorluğu, Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrıldı.

Avrupa Hun Devleti kuruldu.

Avrupa’da feodalite güç kazandı ve skolastik düşünce gelişti.

Avrupalılar, Türk kültürünü tanıdı.

 20.AVRUPA HUN DEVLETİ NEREDE KURULMUŞTUR.Başkenti neresidir?İlk  hükümdarı ve en ünlü hükümdarını yazınız.

lk imparator: Balamir Önemli imparator: Atilla’dır. Macaristan dolaylarında kuruldu. Başkent: Etzelburg

21.Avrupa hun devleti'nin dış siyaseti hangi hükümdar tarafından belirlenmiştir?Bu siyaseti yazınız.

ULDIZ Hun dış politikasının ana hatlarını belirlemiştir.                                            Buna göre Doğu Roma İmparatorluğu baskı altında tutulurken Batı Roma İmparatorluğu’yla dostluk kurulacaktı.
22.Attila zamanında doğu roma ile yapılan antlaşmaların isimlerini yazarak birer maddesini belirtiniz.

MARGUS ANTLAŞMASI

• Esir alınmış Bizans tebaası dâhil Hunlardan kaçanlara sığınma hakkı verilmeyecek.

• Bizans’ın elinde bulunan mülteciler iade edilecektir.

• Ticari münasebetler yine belirli sınır asabalarında devam edecek.

• Bizans’ın ödediği yıllık vergi iki katına yani 750 libre altına çıkarılacaktır

447 yılında Hun İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılan                               ANOTOLYOS ANTLAŞMASIYLA;

Doğu Roma İmparatorluğu, yıllık ödediği vergiyi 3 katına çıkartacak (700 pound altından 2.100 pound altına).

Doğu Roma İmparatorluğu, bir defaya mahsus savaş tazminati ödeyecek

Doğu Roma İmparatorluğu, Tuna nehrinin güneyinde asker bulundurmayacak

23.Attilanın Roma'ya girmekten vazgeçmesinin sebepleri nelerdir?

Attila,hirıstiyanlıkça kutsal sayılan Romaya zarar vermek istemediğinden,
müneccimlerin Romaya girerse başına büyük felaketler geleceğini söylemelerinden,
Doğuda Sasaniler üzerine sefere çıkmayı düşündüğünden Romaya girmekten vazgeçmiştir.
24.Türklerin Orta Asya'dan göçlerinin sebepleri kaça ayrılır?Bunlardan ikişer tanesini yazınız.

Göçlerin siyasi ve ekonomik olmak üzere iki temel sebebi vardır.                                                                                                                       Ekonomik sebepler;

1.nüfusun artması nedeniyle otlakların yetersiz kalması,

2.kuraklık veya ağır kış şartları yüzünden kıtlık yaşanmasıdır.

Siyasi sebepler :                                                                                                           1.Türk boyları arasındaki mücadeleler                                                                                                                   2.Çin ve Moğol baskısı.                                                                                           3.Yeni ülkeler elde etme arzusu                                                                                                                          4.Yeni vatanlar kurma fikri

25.Türklerin Orta Asya'dan göç sonuçlarından 4 tanesini yazınız.

1.Orta Asya Türk kültür ve medeniyeti geniş bir alana yayılmıştır.
2– Türkler gittikleri yerlerdeki farklı kültürlerle etkileşimler yaşamıştır.
3– Türkler özellikle devlet yönetimi ve askeri teşkilatlanma açısından diğer kavimlere örnek olmuşlardır.
4– Türkler gittikleri yerlerdeki kavimleri yönetimleri altına almışlar ve yeni devletler kurmuşlardır.
5– Türk boylarının bazıları milli benliklerini kaybetmişlerdir.
6– Göçler sonucunda gidilen yerlerdeki kavimler yer değiştirmiş, bu durum yeni göç olaylarına neden olmuştur.
 7- Türk tarihinin bir bütün halinde incelenmesini zorlaştırmıştı        
26.Avrupalılar Attilaya ne lakap takmışlardır?Bu lakabın takılmasının sebebi nedir?

Tanrının Kırbacı lakabını takmışlardır.Avrupalılar kendilerini cezalandırmak için tanrıların Attila’yı gönderdiğine inandıklarından bu ismi vermişlerdir.

27.Türklerin savaşçı kimliğinin oluşumunda etkili olan unsurları yazınız. 

Türklerin savaşçı kimliğinin oluşumunda,                                               1.Türklerin yaşadığı coğrafyadaki  sert iklim koşulları,                                                  2. Orta Asya’daki diğer milletler ve Türk boyları arasındaki mücadeleler etkili olmuştur

28. Türk toplumlarındaki onlu teşkilatın sosyal ve idari açıdan işlevlerini yazınız.

1. devlet güçlerinin tümü (boy, soygibi) ayrımlara bakılmadan onlu sisteme göre bölünmüş ve merkezden atanan komutanlar aracılığı ile hükümdara bağlanmıştır.

2.Devletin bütün idarecileri, aynı zamandan asker oldukları için ordunun görev ciddiyeti her türlü sivil ve idari yapıya yansımıştır.            

29. Türkler, medeniyet tarihine en  önemli katkıları neler olmuştur?

1.Atı ehlileştirmesi ve savaş aracı olarak kullanması  2.Demiri işleyerek silahlar yapması.

30.Türkler’in en önemli savaş taktiğinin adını yazarak bu taktik hangi savaş usullerinden oluşurdu?

Turan Taktiğidir. Bu taktik,1. Sahte ricat (geri çekilme, kaçma) 2.Pusudan oluşur.

31.İslamiyetin doğduğu yıllarda bölgeye yakın çevrede hangi devletler vardı? İsimlerini yazınız.   Doğu Roma ve Sasani İmparatorlukları, Afrika’da,Kızıldeniz’in kıyılarında ise Habeş Krallığı, Orta Asya bölgesinde ise Kök Türk Devleti hüküm sürmekteydi.

32. İslamiyet öncesi Arabistan’da halk kaç sosyal sınıfa ayrılırdı? Bu sınıfları yazınız.

İslamiyet öncesi Arabistan’da halk üç sosyal sınıfa ayrılırdı; 1.Hürler2.Mevaliler 3.Köleler

33.Ficar savaşları nedir?Tanımlayınız.

Araplar, haram aylar olarak kabul edilen zilkade, zilhicce,muharrem ve recep ayında savaş yapmazlardı. Bu aylarda yapılan savaşlara FİCAR Savaşları denirdi.

34. İslamiyet’ten önce Arabistan’daki devletlerin adını yazınız.

İslamiyet’ten önce Arabistan’da;Nebatiler Tedmür,Gassani, Main, Hire, Sebe gibi devletler yaşamıştır. 

35.İslamiyetten önce Arabistan’daki dini inançların isimlerini yazınız.

Arabistan genelinde inanış olarak Putperestlik hâkimdi. Bunun yanı sıra Hristiyanlık, Musevilik ve Haniflik (Hz. İbrahim’in dini) dinlerine inananlar da vardı.

36. Mekkeli müşriklerin Müslümanlığın yayılması karşısında tepkileri neler olmuştur?

1.  Kayıtsız kalma2.Alay etme 3.Müslümanlara yönelik şiddete ve işkenceye başvurma

37. Medine Sözleşmesi’ni nedir,tanımlayarak  amacını yazınız?

MEDİNE SÖZLEŞMESİ:  Medine halkını oluşturan, Medineli Müslümanlar,Mekkeden göç eden Müslümanlar ile medinedeki gayri müslimler arasında imzalanan bir vatandaşlık sözleşmesidir.

AMACI: Bu sözleşme, Medine’de dinî ve siyasi bir birlik meydana getirme amacıyla hazırlanmıştır.

38.Müslümanlar ile Mekkeliler arasında yapılan ilk savaş hangisidir?Bu savaşın sonuçları nelerdir?

İlk savaş Bedir Savaşı (624)dır.

SONUÇLARI:

1.Bedir Savaşı’nda elde edilen ganimetler savaşa katılanlar arasında

eşit şekilde bölüştürülmüştür.

 Esirlerin, fakir olup fidye ödeyemeyecek  olanlarından okuma yazma bilenler, on Müslümana okuma yazma öğretmesi karşılığında serbest bırakılmış

39.Hendek Savaşı'nın sebebini ve önemini yazınız.

SEBEBİ:Mekkeli müşriklerin Müslümanları yok etmek istemesi. ÖNEMİ:Müslümanların yaptığı son savunma savaşıdır.

 40.Hudeybiye Anlaşması kimlerle imzalandı?En az iki maddesini yazarak,önemini belirtiniz.

Mekkelilerle Müslümanlar arasında İmzalandı.                                          Bu antlaşmaya göre 1.Müslümanlar, o yıl Mekke'ye giremeyecek ve umre yapamayacaktı.                                                                       2.Mekkeli bir kimse Hz. Muhammed’in yanına kaçarsa velisinin isteği üzerine geri verilecek, fakat bir müslüman kaçarak Mekke’ye sığınırsa iade edilmeyecekti.

3.İsteyen istediği arap kabilesi ile anlaşma yapabilecek ancak silah yardımı yapmayacaktı.

4.Anlaşma on yıl sürecekti.

41.Hayberin Fethinin önemini yazınız.                                                                                      ÖNEMİ:Bu zaferle Şam ticaret yolunun güvenliği sağlandı ve ilk defa Yahudilerden haraç vergisi alındı.

42.Mute savaşının önemi nedir?                                                                                                   ÖNEMİ: Bu savaş Müslümanlarla Bizans arasındaki ilk savaştır.

43.Mekke'nin fethinin sonuçlerını yazınız.

SONUÇLARI:1.Genel af ilan edilmiş ve kimsenin malına dokunulmamış               2.esirler serbest bırakılmıştır.                                                                                    3.Mekke’nin fethiyle birlikte Kureyş müşriklerinin Hz. Peygamber ve Müslümanlara karşı olan düşmanlığı sona ermiştir.                                                                                            4.Hicaz bölgesinde İslam’ın yayılışının önündeki engeller ortadan kalkmıştır

44.Tebük Seferi'nin önemi nedir?Yazınız.                                                              ÖNEMİ:1.Arabistan dışına yapılan ilk seferdir. 2.Hz Muhammedin son seferidir.

 45.Hz Muhammed'in veda hutbesinde bahsettiği konulardan üç tanesini yazınız.

Sakın benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz

Faizin her çeşidi kaldırılmıştır

Kan davalarda tamamen kaldırılmıştır

Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, kadınlarında sizin üzerinizde hakkı vardır…

Bütün Müslümanlar kardeştirler

Bütün insanlar eşittir.

Allaha hiçbir şeyi ortak koşmayacaksınız.

Allah’ın haram ve dokunulmaz kıldığı canı, haksız yere öldürmeyeceksiniz.                                                                                                       Hırsızlık yapmayacaksınız.

46.Halife kelimesi hangi kökten gelir,kelime anlamını yazarak,halifenin tanımını yapınız.

Halef kelimesinden gelir. Anlamı vekil,kalfa,yardımcı,ardıl

İslam devletlerinde din ve devlet başkanına halife denir.
47. Dört Halife devrinin diğer isimleri nelerdir?

Cumhuriyet devri veya Hulafa-i Raşidin dönemi
48.HZ Ebubekir dönemi olaylarından 3 tanesini yazınız 

      a) Yalancı peygamberler sorunu çözümlenmiştir.

b) İslamlıktan dönen ve zekat vermek istemeyenler itaat altına alınmıştır.

c) Kuran-ı Kerim toplatılarak bir yazı heyeti tarafından kitap haline getirilmiştir.

d) Suriye ve Irak’taki karışıklıkları önlemek için Hire seferi düzenlenmiştir.

e)Yermuk Savaşı yapıldı.

49:Hz Ömer Döneminde feth edilen yerleri yazınız.

İran, Suriye, Filistin, Kudüs, Irak, Mısır ve Libya fethedildi.
50.Hz Osmanın en fazla tepki duyulan tarafı nedir?

Kendi soyunu koruması, tüm vali ve memurluklara Emevi ailesini getirmesi.
51.Hz Osman dönemi olaylarından 3 tanesini yazınız.

a) Kendi soyunu koruması, tüm vali ve memurluklara Emevi ailesini getirmesi Müslümanlar arasında ilk kez görüş ayrılıklarının çıkmasına yol açtı.

b)Tunus, Kıbrıs fethedilmiştir.

c) Horasan, Harzem yöreleri alındı. Türk-Arap savaşları başladı.

d) Kuran-ı Kerim tam ve doğru olarak yazılıp çoğaltılarak dağıtılmıştır.

e) Kafkas dağlarını aşan bir Arap ordusu Hazar Türkleri ile karşılaştılar

52.Hz Ali döneminde fetihlerin durmasının sebebi nedir?

Hz.Ali döneminde, daha çok iç karışıklıklar ve iç savaşlar yapıldığından fetihler yapılamamıştır.
53.Hz Ali döneminde yapılan savaşların adını yazınız.

1.Cemel savaşı  2.Sıffin Savaşı
54.Sıffin Savaşı'nın sebebini ve kimler arasında olduğunu yazı nız.

Sebebi:  Muaviye ve Hz Ali’nin halifelik sorununu çözmek istemeleri
55.Sıffin Savaşı ve hakemler olayının önemi nedir?Yazınız.

Bu olaylardan sonra müslümanlar üç gruba ayrıldılar.

1. Hz. Ali taraflarına Şii’ler

2. Muaviye taraftarlarına Emeviler

3. İkisine de karşı olanlar Hariciler

56.Muaviyeden itibaren halifelik makamına geçme yönteminde nasıl bir değişiklik olmuştur?

Halifelik babadan oğula geçen bir saltanat haline dönüşmüştür.

57.Kerbela olayı nedir? Önemini yazınız.

 10Muharrem 680 yılında hz Hüseyin’in yezidin adamları tarafından öldürülmesi olayına denir.ÖNEMİ:Bu olaydan sonra Müslümanlar kesin olarak ikiye ayrılmışlardır.

58.Kadiks Savaşı hangi tarihte kimler arasında yapılmıştır? Önemini yazınız.

711 yılında Müslümanlar(Emeviler) ile Vizigotlar(İspanyollar)arasında yapıldı.

ÖNEMİ.Bu savaşla İspanya yolu Müslümanlara açıldı.

59. Puvatya Savaşı hangi tarihte kimler arasında yapıldı? Önemini yazınız.

732 yılında Müslümanlarla Franklar (Fransızlar) arasında yapıldı.

Önemi; Bu savaştan sonra Müslümanların Avrupadaki ilerleyişi sona erdi.

60.Emevilerin yıkılma sebeplerinden üç tanesini yazınız.

1.Merkezi otoritenin bozulması 2.Şiilerin Halifeliği ele geçirme mücadelesi 3.Emevilerin koyu bir arap milliyetçiliği gütmeleri 4.Arap olmayan Müslümanların Emevi yönetimine karşı tavır almaları 5.Hz Muhammedin soyundan olanların Emevilere karşı mücadele etmesi 6.Ekonominin bozulması

61.İslam medeniyetinin en önemli özelliği nedir?                                                                                                  bilgi medeniyeti olmasıdır.

62.Hz Muhammed’in eğitim öğretime verdiği önemle ilgili iki örnek veriniz. 1.Bedir Savaşı’nda ele geçirilen esirlerden, Müslümanlara okuma-yazma öğretenlerin serbest bırakılması,                                                                                                       2.Hz. Muhammed’in tıp tahsili için Müslümanları İran’daki Cündişapur’a göndermesi

63.Mescid-i Nebevi nedir?

Hz. Muhammed’in ailesine, ikinci bölümü ibadete, üçüncü bölümü de eğitim ve öğretim faaliyetlerine tahsis edilen yere Mescid-i Nebevi denir

64. İslam medeniyetinde ilimler kaça ayrılır?İkiye ayrılır.1.Akli bilimler2.Nakli Bilimler (İslami Bilimler)

65.İslam-i Bilimleri yazınız.                                                                                     Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’in Sünnet’i tefsir,hadis, fıkıh (hukuk), kelam gibi ilimlerdir.

66.Dini Bilimlerin temel kaynaklarını yazınız.                                                                                     Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’in Sünnet’i

67. Yeni gezegen modellerinin oluşturulması gereğini ortaya koyan ve güneş lekelerini ilk defa gözlemleyen Müslüman bilim adamı kimdir?

  İbn-i Rüşd

68. Aristo’dan sonra “İkinci Öğretmen” olarak anılır.                                                  İslam dünyasında siyaset felsefesinden ilk bahseden bilim adamıdır.                                                                                                                              felsefede kavramları; tahlilî (analitik) ve terkibî (sentetik) olarak ikiye ayırmıştır.                                                                                                            müzikte sesleri notalarken logaritmayı icat etmiştir.                                              Musiki alanındaki eserinde ud ve kanun gibi müzik aletlerinden ilk defa bahsetmiştir. Bu bilim adamı kimdir?                                                                 FARABİ
69.İbn-i Sina’nın en önemli eserinin adını ve İbn-i Sina'ya batıda ne isim verildiğini yazınız.

AVİCENNA  EL-KANUN FÎ’T–TIB” TIR.