11.SINIFLAR

2.DÜNYA SAVAŞI NEDENLERİ GELİŞMESİ

                                                     İKİNCİDÜNYASAVAŞI   (1939–1945)                                                   NEDENLERİ                                                                                                                                                                                    II. Dünya Savaşı çıktığında Avrupa’da birçok devlet diktatörlükle yönetiliyordu. Avrupa’da demokrasilere karşı Üçlü Totaliter (baskıcı) rejim büyük bir tehlike oluşturuyordu (Stalin’in SSCB’si, Hitlerin Nazi Almanya’sı, Mussolini’nin Faşist İtalya’sı).                                                                                                                                                                               A)İTALYA VE ALMANYA’NIN SALDIRGAN TUTUMLARI  (1936–1939)                                                                                     Hitler, bütün Alman dilini konuşan toplulukları tek bir Alman devleti etrafında toplamayı amaçlamıştır.                                                                                                                                                                                      HAYAT Sahası: Bu ifade Naziler tarafından Alman halkının yaşamını sürdürebilmek için ihtiyaç duyduğu ve özellikle de Slav halklarından alınması gereken toprakları anlatmak için kullanılmıştır (Kısaca Almanya, Avrupa’yı hayat sahası olarak görmektedir).                                                                                                                                    Almanya, Versay Antlaşmasına göre askersiz bölge olan Ren’e asker çıkartmış, İtalya ise Almanya’dan destek alarak Habeşistan’a saldırmıştır. 

b) Komünist rejimle birlikte Rusya'nın yayılmacı bir politika izlemeye başlaması.

c) I. Dünya savaşı sonunda yapılan ağır antlaşmalar.

d) İtalya’nın I. Dünya Savaşından galip bir devlet olarak çıkmasına rağmen yeterince menfaat elde edememesi:

e) Japonya’nın Sömürgeci faaliyetlere girişi ve Çin’e ait Mançurya’yı işgali (1931):

f) Devletlerarasında Bloklaşma ve Hızlı Silahlanma yarışının tekrar başlaması: 

a) MİHVER GRUBU (ÜÇLÜ PAKT): 1936 da Almanya ve İtalya tarafından kurulmuş, sonradan bu gruba Japonya’da dâhil olmuştur. Daha sonra bu gruba Bulgaristan, Macaristan, Finlandiya, Romanya da katılmıştır.      b) MÜTTEFİK GRUBU: İngiltere ve Fransa tarafından kurulmuştur. Rusya ve ABD’de bu gruba dâhil olmuştur. Müttefik devletlere daha sonra 30 civarında devlet katılmıştır.                                                                                             Savaşı Durdurma Çabası: Savaş başlamadan önce İngiliz Başbakanı Chamberlain Neville’nin Yatıştırma Politikası da Almanya’yı durduramadı. Almanya’nın, Çekoslovakya’yı işgal etmesi üzerine, İngiltere yatıştırma politikasını terk etti.

SAVAŞINBAŞLAMASI Savaş, 1 Eylül 1939’da Almanya’nın, Polonya’ya saldırmasıyla başlar. Hitler, Sovyetlerle anlaşarak Polonya’yı işgal etmiştir. Bunun üzerine Polonya’ya güvence veren İngiltere ve Fransa’da savaşa girmiştir. Başlangıçta Almanya; Danimarka, Norveç, Hollanda, Belçika ve Fransa’nın başkenti Paris’i ele geçirerek Mihver devletler üstün duruma getirmişken, ABD’nin müttefik devletler grubuna katılmasıyla savaşın seyri değişmiştir.


a)Barbaros’sa (Tayfun) Harekâtı:Alman silahlı kuvvetlerinin 21 Haziran 1941'de SSCB'yi işgal etmek için başlattığı askeri harekata verilen şifreli isimdir.                                                       Hitlerin amacı, hayat sahasını genişletmek, komünizmi yok etmektir. Ayrıca SSCB’nin doğal zenginliklerini almak, alt sınıf olarak gördüğü Slav halklarını sömürgeleştirmek

 

 
STALINGRAD KUŞATMASI (1942)
Hitler bu cepheyle petrol alanlarını ele geçirmeyi, Hazar kıyılarına kadar Kafkasların içine girmeyi ve kuzeydeki Voronej’e kadar Don Nehri boyunca koruyucu bir cephe kurmayı amaçlamıştır.
Bundan sonra doğu cephesinde inisiyatif SSCB’ye geçti. SSCB ilerlemeye, Almanlar da gerilemeye başladı. 1943 Mart’ında Kafkasya Almanlardan temizlendi. Leningrad ve Moskova üzerindeki Alman tehdidi bertaraf edildi.
Pearl
Harbour Saldırısı: Japonya’nın, Pasifik okyanusundaki (Hawaii’deki) Amerikan üssü olan Pearl Harbour’a 1941’de saldırması üzerine ABD müttefiklerin yanında savaşa girmişti                                                                                                                                                                                             ABD, Japonya’nın Pearl Harbour baskınına karşılık savaşın bitişini hızlandırmak için Hiroşima ve Nagazaki kentlerine tarihte ilk kez atom bombası atmasıyla Japonya bir süre daha dirense de teslim olmuş

 Atlantik Sözleşmesi    

  Atlantik Bildirisinin Tarihi:14  Ağustos  1941

Atlantik Bildirisi Kimler Arasında İmzalandı: Atlantik Bildirisi ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ile İngiltere Başbakanı Winston Churchill arasında imzalanmıştır.

Atlantik Bildirisinin  Yayınlanma Amacı: II.Dünya Savaşı’nın yürütülmesi, zafere ulaşabilmek için alınacak önlemleri saptamak ve savaş sonrası dünya düzenini belirlemek.                                                                        

Atlantik Bildirisinin Önemi:
II. Dünya Savaşı ve savaş sonrasının yol haritasını teşkil etmiştir.

Atlantik Bildirisinin Maddeleri:

1. Savaştan sonra toprak kazanılmayacak ve ilgili halkın onayı alınmadan toprak değişikliği yapılmayacak.
2. Self-determinasyon uygulanacak (uluslar kendi geleceklerini kendileri saptayacaklar)
3. Uluslararası iş birliği gerçekleştirilip geliştirilecek.
4. Temel ham maddelerden eşit biçimde faydalanılacak. İnsanlar açlıktan kurtarılacak.
5. Açık denizlerde ticaret serbestliği gerçekleştirilecek.
6. Mihver Devletler silahtan arındırılacak ve savaştan sonra
topyekûn silahsızlanmaya gidilecek.

   Bu sözleşme ABD, henüz savaşa girmeden yapılmıştır (Bu sözleşme ABD’nin artık tarafsızlık politikasını terk ettiğini göstermektedir).

 ABD’nin savaşa katılmasından sonra Almanya’ya karşı savaşa giren 26 devletin katılımıyla Atlantik Sözleşmesi esas olmak üzere BM bildirisi yayımlanmıştır. Böylece savaş sonrası kurulacak olan BM’nin temelleri atılmıştı



Normandiya
Çıkarması: ABD, İngiltere ve Kanada kuvvetlerinin 100 bin kişiyle Fransa’daki Almanlara ait üsse yaptığı askeri çıkarmadır. Avrupa’nın kuzey kesiminde yapılan Normandiya çıkarması tarihin gelmiş geçmiş en büyük çıkarması olmuştur.
Bu çıkarma, 1000 uçak, 4 bin çıkarma gemisi ile yapılmıştır. Böylece Almanlar ağır kayıplar vermiş, Fransa’nın başkenti Paris kurtarılmıştır. Rusya’nın da ileri harekâtıyla Almanya ve İtalya yerle bir edilmiştir. Bu gelişmeler üzerine Mihver devletler grubu yetersiz kalmıştır

 

Yalta Konferansı (4-11 Şubat 1945)

AMAÇ:savaş sonunda aralarındaki iş birliğini geliştirmek ve dünyanın geleceğini planlamak
Roosevelt, Stalin ve Churchill   4-11 Şubat 1945’te Yalta’da (Kırım, SSCB) bir araya geldi.                                   
Yapılan görüşmelerde;                                                                                                                                  1.Almanya için dört ayrı müttefik işgal bölgesi oluşturulmasına,                                                                2.Almanya’nın askerî ve endüstriyel kapasitesinin yok edilmesine,                                                                  3.  Savaş suçlularının yargılanmasına,                                                                                                           4.Polonya’da özgür bir seçim yapılmasına,                                                                                                      5.Boğazlar konusunda Sovyet Rusya lehine değişikliklerin yapılmasına,                                                         6.Birleşmiş Milletlerde Güvenlik Konseyine üye olanların veto hakkı kabul edilmesine,                                     7.1 Mart 1945’e kadar Mihver’e savaş ilan edenlerin Birleşmiş Milletlere kabul edilmesine karar verildi.      ÖNEMİ: Yalta Konferansı “Büyük İttifak”ın sonu oldu. İş birliği devresi son buldu, rekabet ve mücadele dönemi başladı.

Potsdam Konferansı (17 Temmuz-2 Ağustos 1945)
                                                                                                          AMAÇ:  Almanya’nın savaştan çekilmesi üzerine yaşanan sorunları görüşmek ve barış düzenini oluşturmak

Konferansta SSCB’yi iktidarda olan Stalin; İngiltere'yi Clement Attle; ABD’yi Harry S. Truman temsil etmiştir.
Yapılan görüşmelerde;                                                                                                
1• Almanya’nın dört işgal bölgesine ayrılarak ABD, İngiltere, Fransa ve SSCB yönetimlerine bırakılmasına,                                                                                                                                                                2• Almanya’ya ekonomik ve askerî alanda sınırlamalar getirilmesine,                                                                    3• Mütttefiklerin elinde olan bütün Nazi liderlerinin bir Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesinde yargılanmasına,                                                                                                                                                                4• Avusturya’nın dört işgal bölgesine ayrılmasına,                                                                                               5 • İtalya ile yapılacak barışa öncelik verilmesine ve barış hükümleri mümkün olduğunca yumuşak tutulmasına,                                                                                                                                                                 6.• Fransa’nın Alsace Lorraine’i, Çekoslovakya’nın Südet bölgesini geri almasına karar verildi.

Atom Bombaları ve Etkileri Otto Hahn (Otto Han) tarafından son aşamasına getirildi. ( ABD’de Manhattan (Menhettın) Projesi ile tamamlandı.  B-29 bombardıman uçağı Enola Gay'in pilotu (Enola Gey)PaulTibbets tarafından 6 Ağustos 1945’te Japonya saati ile 08.15’te Hiroşima şehrine atıldı. 

Anadolu

   Little Boy [Lidıl Boy (Küçük Oğlan)] adı verilen atom bombası patladığında yaklaşık 300 bin derece ısı meydana getirerek 240 bin insanın ölümüne neden oldu.                                                                           9 Ağustos 1945’te Nagazaki şehrine atılan plütonyum içerikli atom bombası Fat Man [Fet Men (Şişman Adam)] ile aynı felaket yine yaşandı ve yaklaşık 80 bin kişi daha öldü. Oysa İngiltere’de savaş boyunca ölen insan sayısı yaklaşık 60 bindir. 
Asya ve Avrupa’da Yaşanan İnsan Hakları İhlalleri
Nazilerin Yahudilere karşı yaptığı hak ihlalleri 1933’te başlamıştır. 1935’te çıkarılan Nürnberg (Nünberg) Kanunları ile Yahudi ve Romanlara karşı ağır vergilendirme, müsadere, toplumdan dışlama gibi uygulamalar başlatılmıştır.

  Japonya’ya atılan atom bombalarının insanlık üzerindeki yıkıcı etkileri:                                                            1. Bomba iki kilometrelik alandaki her şeyi yok etti.                                                                                               2. Bomba düştükten sonra 1 milyon derecelik 200 metre çaplı bir ateş topu yaydı. Dört kilometrelik çapa sahip bir alana ölümcül etki yaptı.                                                                                                                                 3. Patlama atmosfere tonlarca kül ve radyoaktif madde yaydı.                                                                               4. Mantar şeklindeki nükleer bulut 12 kilometre yüksekliğe kadar ulaştı.                                                             5. Atıldığı bölgede ve yakın yerlerde sonraki yıllarda engelli doğum oranları aşırı bir şekilde arttı.                 6. Ayrıca saç dökülmesi, kansızlık, kısırlık ve pek çok çeşit kanser hastalığı ortaya çıktı.


 10-13 Kasım 1938’deki Kristal Gece
eylemleri ile Yahudi karşıtlığı farklı bir boyut kazanmıştır. 1939’dan itibaren Polonya’nın Yahudi nüfusu tecrit edilerek gettolarda yaşamaya zorlanmıştır.
 II. Dünya Savaşı’nın başlaması ile Yahudiler, Romanlar ve işgal edilen bölgelerdeki halklar toplama kamplarındaki gaz odaları ve fırınlarda soykırıma (holokost) tabi tutulmuştur. Bu ölüm kamplarının en bilineni yüz binlerce insanın öldürüldüğü Auschwitz (Autvitçz) kampıdır. (6 milyon civarında)
Einsatzgruppen (Aynzatgruben) adı verilen birlikler ölüm listeleri oluşturarak infazlar gerçekleştirmiştir.
GROSSRAUM: Merkezinde Almanya’nın yer aldığı Avrupa’nın yeni düzeninde oluşturulan ekonomik ve siyasi alanlardır.

  SSCB, savaşın son aşaması olan 1944-45 yıllarında Alman işgalini sonlandırmak bahanesi ile girdiği ülkelerde (Macaristan, Romanya, Bulgaristan, Çekoslovakya ve Polonya) kendine muhalif olan gruplara karşı her türlü insan hakkı ihlalinden çekinmedi.