ÇANAKKALE SAVAŞLARI
ÇANAKKALE SAVAŞLARI
Çanakkale Savaşları, yüzyılımızın en büyük ve en kanlı savaşlarından birisidir. I. Dünya Savaşı’ından galip çıkmak isteyen düşman devletler, zırhlı gemileriyle Çanakkale Boğazını geçip İstanbul’u düşürmek istiyorlardı. Çanakkale harpleri sırasında Osmanlı ordusu, İngiliz ve Fransız donanmalarına karşı Çanakkale Boğazı’nda aylarca süren bir dizi deniz ve kara savaşları yapmıştır. Yaklaşık 250000 Mehmetçiğimizin şehit olduğu bu savaşlar sonucunda, İngiliz ve Fransız donanmaları ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Çanakkale’nin deniz savaşları ilgili kısmı, 18 Mart 1915’te, düşman zırhlılarının geri çekilmeleriyle sonuçlanmıştır. Bu sebeple, her 18 Mart’ta, Çanakkale Deniz Zaferi için kutlama; şehitlerimiz için ise anma günleri düzenlenmektedir.
Çanakkale Savaşları’nın Gelişim Süreci
Çanakkale Boğazını delip geçmek isteyen İngiliz ve Fransız zırhlıları, 3 Kasım 1914 tarihinde boğazın iki tarafındaki askeri birliklerimize ateş açtılar. Birliklerimizin karşı ateş açması üzerine geri çekilmek zorunda kaldılar. 19 Şubat 1915’te düşman donanması kesin hücuma başladı. Osmanlı Ordusunun karşı ateşi ile tekrar geri çekildiler. 18 Mart 1915 de İngiliz ve Fransızlar 16 harp gemisi ile büyük bir hücum daha başlattı. Üç gemisi sulara gömülen düşman donanması, tekrar geri çekilmek zorunda kaldı.
Çanakkale Kara Savaşları ve Mustafa Kemal’in Başarıları
Çanakkale boğazını bu şekilde çağın en gelişmiş zırhlıları ile geçemeyeceklerini anlayan düşman kuvvetleri, topraklarımıza karadan girmek için harekete geçtiler. İngiliz, Fransız, Avustralya, Yeni Zelanda ve diğer bazı sömürge ülkelerine ait askerler, 25 Nisan 1915 tarihinde karadan çıkarma yaptılar. Kara savaşları, 9 Ocak 1916 tarihine kadar yani son düşman birliklerinin de geri çekilmesine kadar devam etmiştir. Diğer taraftan 6-7 Ağustos 1915 gecesi Anafartalar’a yapılan çıkarma harekâtını, Mustafa Kemal kendi komutasındaki birliği ile kahramanca ön safta çarpışarak durdurmuştur. Bu başarı aynı zamanda dünya tarihinde önemli bir yere sahip olan Çanakkale savaşları için önemli dönüm noktalarından birisi olmuştur. Bundan sonra 25 Nisan 1915 ve 9 Ocak 1916 tarihleri arasında, yaklaşık sekiz ay boyunca şiddetli kara savaşları yaşanmıştır. Bu savaşlarda Mustafa Kemal’in Gelibolu Conkbayırı ve Anafartalar’daki üstün askeri dehası ve sağladığı büyük başarılar kuşkusuz ki savaşın seyrinin değişmesinde ve kazanılan zaferde büyük bir paya sahiptir.
Çanakkale Savaşlarının Anlam Önemi
Çanakkale Savaşları, Türk tarihinin en önemli savaşıdır. Çünkü Çanakkale Savaşları, Türk-Müslüman kimliğinin Anadolu’daki varlık veya yokluk mücadelesidir
Ercan TAŞKIN
Tarih Öğretmeni