11.SINIFLAR

EMEVİLER VE ABBASİLER


  
EMEVİLER  DÖNEMİ(661-750)
Maviye Dönemi

•Hz. Ali'nin şehit edilmesi üzerine Küfeliler Hz. Ali'nin oğlu Hz. Hasanı halife seçtirmişler, Muaviye de Şam'da halifeliğini ilan
etmiştir. Müslümanlar arasında kan dökülmesini istemeyen Hz. Hasan, Muaviye ile anlaşarak halifelikten çekilmiştir.
•Muaviye devlet merkezini Şam'a taşımıştır.
•İstanbul iki kez kuşatılmıştır.
•Muaviye ve oğlu Yezid dönemlerinde Maveraünnehir, Harzem, Türkistan ve Buhara ele geçirilmiştir.
•Tunus'taki Kartaca'ya kadar olan bölgelerin fethedilmesi ile Kuzey Afrika'daki Doğu Roma egemenliği sona ermiştir.

Kerbela Olayı (680)


•Muaviye ölmeden önce oğlu Yezidi halife ilan etmiş ve halifeliği saltanat haline getirmiştir.
•Muaviyenin ölümü üzerine oğlu Yezid halifeliğini ilan etmiş ancak Kûfeliler onu kabul etmeyip Hz. Ali'nin küçük oğlu Hz. Hüseyin 'i halife seçtirmek istemişlerdir. Bunun için Hz. Hüseyin'i Küfeye davet ettiler. Bunu haber alan Yezid, Hz. Hüseyin'in Kerbela önlerinde yolunu kestirerek Hz. Hüseyin'in teslim olmasını istemiştir. Bu istekleri kabul edilmeyince Hz. Hüseyin şehit edilmiştir.
•Hz. Hüseyin'in şehit edilmesiyle Müslümanlar arasındaki ayrılık daha da belirginleşmiştir.

Abdülmelik Dönemi
•Arapça resmi dil ilan edildi
•İlk İslam parası bastırıldı.

Velid Dönemi
•711 Kadisk savaşı ile İspanya Tarık B. Ziyad tarafından fethedilmiş ve buraya Endülüs adı verilmiştir.
•Avrupadaki ilerleyiş Fransa da Franklarla yapılan 732 Puvatya Savaşıyla sona ermiştir.

Kültürel Hayat
•Emeviler Dönemi'nde İslam sanatı gelişmiştir. Fethedilen yerlerin mimari özellikleri İslam sanatına eklenmiştir.
•Türklerden kubbe ve kemer kavramları Araplara geçmiştir.
•Camilerde mihrap, minare ve şadırvan gibi yapılar ilk kez Emeviler Döneminde kullanılmaya başlanmıştır.
Abdülmelik Döneminde ilk İslam parası basılmış, resmi dil Arapça olarak benimsenmiştir.                                                                                                                    Saray hayatı •Emeviler ile birlikte başlamıştır. Şiir bu dönemde yeniden önem kazanmıştır. Ayrıca toplumun görgü ve ahlakını yükseltmek gayesiyle nesir türünde (edeb) eserler yazılmıştır.

Emevilerin Yıkılışı (750)
Devletin yıkılmasında;
•İmparatorluğun çok geniş sınırlara ulaşması sonucu merkezi otoritenin zayıflaması,
•Şiilerin halifeliği ele geçirme mücadelelerini sürdürmeleri.
•Devlet makamlarına genellikle Emevi ailesi dışında yöneticilerin getirilmemesi,
•Emevilerin Arap milliyetçiliği (Mevali politikası) yapmaları,
•Emevi egemenliğindeki Arap olmayan Müslümanların yönetime karşı tavır almaları,
•Hz. Muhammed'in soyundan gelenlerin Emevi yönetimine karşı mücadeleleri etkili olmuştur.
•Emeviler Türklerin de desteğini alan Abbasiler tarafından yıkılmıştır.

ABBASİLER (750- 1258)
Siyasi hayat
•Ebu Müslim'in Küfede Eb'ul Abbası halife ilan etmesiyle Abbasi Devleti kurulmuştur. Devletin adı kurucusundan gelmiştir.
Ebu Cafer Mansur Döneminde devletin başkenti Küfe den Bağdat'a taşınmıştır.
En parlak dönemi Harun Reşid Dönemi dir..
Abbasiler arap olmayan müslümanlara karşı ılımlı politikalar takip etmiştir.Bu nedenle,

Abbasiler Döneminde Türkler ile olan ilişkiler düzelmiş hatta Talas Savaşında Abbasi ordusuna Türkler yardım etmiş ve savaşı Abbasiler kazanmıştır ve bu savaş sonucunda Türk - Arap ilişkileri iyice artmış, Türkler kitleler halinde Müslümanlığı benimsemeye başlamışlardır.
•Mutasım Döneminde Türklerin savaşçı özelliklerini yitirmeleri önlemek amacıyla Türklerin yerleşmesi için Samarra şehrini inşa etmişlerdir.


•Türkler Doğu Romalılara karşı İslamiyet'i savunmak için savaşmışlar ve çıkan isyanları bastırmışlardır. Türklerin bir kısmı Bizans’tan gelebilecek saldırıları önlemek için Avasım adı verilen sınır şehirlere yerleştirilmişlerdir.                                                                                             
Halife EL Mehdi döneminde İSTANBUL kuşatılmıştır.
847 yılından itibaren halifelerin otoritelerinin zayıflamasıyla Abbasi Halifeleri 11.YYılda Şii Büveyhoğulları 'nın baskıları karşısındaBüyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Beyden yardım istemiştir.                                   1258 yılında İlhanlılar tarafından Bağdat ele geçirilmiş ve bütün Kütüphaneler tahrip edilmiştir.
•Abbasi ailesinden kurtulabilenler Mısır’a gitmiş, Memlûk sultanı Baybars Abbasi ailesinden Mustasım'ı Mısır'da halife ilan etmiştir. Memlüklü himayesindeki Abbasi halifeliği, Osmanlıların Mısır'ı fethine kadar Mısır'da devam etmiştir.
Abbasi Devleti'nin Parçalanması ile Ortaya Çıkan Devletler
Mısır:Tolunoğulları: Ihşidiler
Horasan   :Tahiriler
Kuzey Afrika : Ağlebiler
Maveraünnehir: Samanoğulları
İran ve Irak :Büveyhoğulları

Kültür ve Medeniyet
•Abbasiler bütün Müslümanlara eşit değer vererek mevali anlayışına son vermişlerdir. İranlılar ve Türkler önemli devlet görevlerine getirilmişlerdir.
•Abbasiler Türkler için şehirler inşa etmişlerdir (Avasım ve Samarra gibi).
•Abbasiler devlet işlerinin yürütülmesinin kolaylaşması amacıyla vezirlik makamını kurmuşlar ve vezirlere geniş yetkiler vermişlerdir.
•Hz. Ömer Dönemi'nde kurulan divanı geliştirmişlerdir.
•Çinlilerden kağıt yapımını öğrenmişlerdir.
•Abbasiler Eflatun, Aristo gibi filozofların eserlerini Arapçaya çevirmişler ve bilim alanında gelişmeler yaşanmıştır.



•Abbasiler dönemi İslam tarihinde İslam Rönesans’ı olarak bilinir

1.Abdurrahman; İspanya’ya giderek İspanya’da 756 yılında Endülüs Emevi Devleti’ni kurdu.
Endülüs Emevilerinde ilim ve fen çok fazla ilerledi. Her memleketten insanlar ilim öğrenmek için Kurtuba’ya akın akın geldiler. Kurtuba’da Mükemmel bir tıp fakültesi kuruldu. Avrupa’daki ilk tıp fakültesidir.
Kurtuba’da altı yüz bin kitap bulunan çok büyük bir kütüphane yapıldı. Ayrıca eşi benzeri pek az bulunan ince sanatlı saraylar, camiler, bahçeler meydana getirildi
Devletin en parlak dönemleri, III.Abdurrahman veII.Hakemzamanlarında yaşanmıştır.                                                              III. Abdurrahman halife unvanını da kullanınca İslam dünyasında aynı anda Abbasiler, Endülüs Emevileri ve Fatimler olmak üzere, üç ayrı yerde halife unvanı kullanılmıştır.
Endülüs Emevi devleti 1030 da parçalanmıştır.
             BENİ Ahmer Devleti  1232-1492
Gırnata Emirliği'nin kurucusu Muhammed bin Ahmer'dir. Ülkenin merkezi Gırnata'dır. El Hamra Sarayı da Gırnata Emirliği zamanında yapılmıştır.İspanya'daki son müslüman devlettir.
Reino de Granada.svg


                Ödev Soruları
1.HzAli'nin öldürülmesinden sonra kimler nerelerde halifeliğini ilan etmiştir?
2.Muaviyeden itibaren halifelik makamına geçmede nasıl bir yöntem izlenmiştir?
3.Kerbela olayı nedir?Tanımlayarak önemini yazınız.
4.Kadiks Savaşı hangi tarihte kimler arasında yapılmıştır?önemini yazınız.
5.Puvatya savaşı hangi tarihte kimler arasında yapıldı?Önemini yazınız.
6.Edep nedir?
7.Emevilerin yıkılma sebeplerinden üç tanesini yazınız.