ATATÜRK İLKELERİ
Türk milletinin tarihî birikimleri esas alınarak yapılan tüm bu çağdaşlaşma çabalarına Türk inkılabı adı verilir.
ATATÜRK İLKELERİ
Atatürkçü düşünce sisteminin dayanağı olan en temel ilke cumhuriyetçiliktir. Cumhuriyet, milletin egemenliğini kendi elinde tuttuğu bir devlet şeklidir. Cumhuriyet’te egemenlik; TÜM HALKA AİTTİR. Cumhuriyet yönetiminin esası; halkın ülke yönetiminde kendisini temsil edecek devlet başkanını, yöneticileri ve temsilcileri, ANAYASADA BELİRLENEN SÜRELERDE, SEÇİM yoluyla işbaşına getirmesidir
Anahtar kelimeleri: Ulusal Egemenlik, Seçim, Ulusal İrade, Çok Partili Rejim, Seçme ve Seçilme Hakkı.
Cumhuriyet düşüncesinin temel felsefesi, millî egemenlik anlayışıdır.
29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla yeni Türkiye Devleti resmî olarak, millî egemenliğe dayalı bir yönetime kavuşmuştur.
Cumhuriyet yönetiminde söz milletindir. Buna millî egemenlik adı verilmektedir. Millî egemenliğin uygulaması, meclise aittir.
Millî Mücadele sırasında bütün kararlar, halkın katılımı ile alınmıştır. Millî Mücadele’nin en zor günlerinde bile TBMM’nin onayı alınmadan hiçbir karar alınmamıştır. Kongrelere ve TBMM’ye verdiği önem, Atatürk’ün demokrat bir zihniyete sahip olduğunun işaretidir. Atatürk, cumhuriyet düşüncesini: “Hâkimiyet kayıtsız şartsız milletindir.” sözü ile özetlemiştir
Cumhuriyet yönetimi Türk milletine kazandırdıkları nelerdir? 1.Cumhuriyetle birlikte demokrasi ve millî egemenlik düşüncesi kökleşmiştir. 2.Türk milletinin temel insan hakları ve hürriyeti, dünyadaki çağdaş toplumlarla uyumlu bir biçimde güvenceye alınmıştır.
Milliyetçilik
Atatürkçü düşünce Türk milletinin varoluşunu ortak bir tarihe, dile, kültüre, birlikte yaşama arzusuna ve vatan kavramına dayandırır.
Anahtar Kelimeleri: Ortak vatan, dil ve kader birliği , din ve ırk birliği şart değildir.
Milliyetçilik ilkesinin özelliklerini maddeler halinde şu şekilde sıralayabiliriz:
● Milliyetçiliğin doğal bir sonucu, millî birlik ve beraberlik duygusudur.
● Atatürk milliyetçiliği, ırk üstünlüğünü reddeder.
● Milliyetçilik, akılcılığı esas alır. Bilime ve fenne dayalıdır.
● Atatürk'ün milliyetçilik anlayışı, din ayrımı yapmamasından dolayı laik yapıdadır.
● Atatürk milliyetçiliğinin amacı, milletin huzurunu ve yükselmesini sağlamaktır.
● Milliyetçilik, ulusal bağımsızlığı savunur.
● Atatürk milliyetçiliği, millî çıkarları, kişi ve zümre çıkarlarının üzerinde tutmayı, nesiller arasında sağlam bağ kurmayı hedefler
Milliyetçilik düşüncesinin en büyük kazanımı, Türk milletine millî bir kimlik kazandırılması, birlik ve beraberlik düşüncesini oluşturmasıdır. Cumhuriyet Dönemi’ne gelindiğinde ise milliyetçilik ilkesi doğrultusunda yapılan inkılaplarla sosyal hayatta millî bir kimliğin oluşması sağlanmıştır.
Halkçılık
Aynı ülkede yaşayan, aynı kültürel özellikleri paylaşan, aynı uyruktaki insan topluluğuna halk adı verilir.
Halkçılık ilkesi, millî iradeyi ve millî egemenliği esas alan Atatürkçü düşüncenin doğal bir sonucudur
Halkçılık ilkesi:Sosyal alanda Türkiye Cumhuriyeti’nin bireylerinin mutlu ve refah içinde olmasını hedefler. Sosyal adalet, sosyal güvence ve ekonomik yönden güçsüz kesimlerin korunmasını esas alır. Toplumdaki sınıf ve gruplara ayrıcalık tanımadığından sınıf mücadelesini reddeder.
Anahtar Kelimeleri: Ayrıcalıkların kaldırılması, eşitlik, Dayanışma, Sosyal devlet. Halkçılık ilkesi toplumun hiçbir ayrım gözetmeden karşılıklı dayanışma bilincinin gelişmesine ve ülke bütünlüğünün sağlanmasına en büyük katkıyı sağlar.
Halkçılık İlkesi Doğrultusunda Yapılan İnkılaplar
- Cumhuriyetin İlanı
- Kılık-Kıyafet Kanunu’nun Kabulü
- Aşar Vergisinin kaldırılması
- Medeni Kanun’un kabulü
- Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
- Yeni Türk Harfleri’nin Kabulü
- İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi
- Sosyal devlet niteliğinin benimsenmesi
- Sosyal hizmet kurumları ve sağlık örgütlerinin kurulması - Devlet Demir Yolları’nın kurulması
- Soyadı kanununun yanı sıra çıkarılan özel bir kanunla ağa, hacı, hoca, hafız, molla, bey gibi ayrıcalık belirten eski ünvanların kaldırılması
- Azınlıkların Türk vatandaşı kabul edilmesi.
Halkçılık İlkesinin Türk Toplumuna Sağladığı Faydalar
· Toplumsal dayanışma ve işbirliğinin artması sağlanmıştır. Böylece barış ortamı kurulmuştur.
· Demokrasi ve Milli egemenlik kavramlarının tam olarak yerleşmesi ve toplumun adaptasyonu sağlanmıştır.
· Türk toplumu devlet imkanlarından eşit olarak faydalanma imkanına kavuşmuştur.
· kanun önünde herkes eşit olma imkanına kavuşmuştur.
· Türk toplumu yönetime katılma hakkına kavuşmuştur.
· Ülke kalkınması hızlanmıştır.
· halkın refahı artmıştır.
Devletçilik
Devletçiliğin esası, başta ekonomi olmak üzere her alanda devletin planlamacı bir tutum takınmasıdır.
Ana hedef: milleti refaha kavuşturmak ve ülkenin kalkınmasını sağlamaktır
Devletçilik ilkesi, devletin planlama görevinin yanında bireysel faaliyeti ve çalışmayı da kabul eder.
Atatürkçü düşüncede devletçilik ilkesi, bireysel faaliyetleri yani özel sektör çalışmalarını yok saymayan ılımlı bir devletçilik anlayışıdır.
YARARLARI Devletçilik ilkesi Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında ekonomik alanda kalkınmayı,
sanayileşmeyi, millî gelirin artmasını ve sosyal adaleti sağlamıştır.
ANAHTAR KELİMELER
* Ekonomi * Karma ekonomi modeli * Yatırım* Devlet Bankaları
* Devletim yatırım yapması (Kamu İktisadi Teşekkülleri) * Kamulaştırma
Yapılan İnkılaplar :
1. Beş yıllık kalkınma planlarının yapılması
2.Teşvik-i Sanayi Kanunu çıkarılması
3.İş Bankası Sümerbank ve Etibank’ın kurulması
4.Yabancı işletmelerin satın alınması
5.Çeşitli fabrikaların açılması
Laiklik
laiklik, dinî olanla dünyevi olanın birbirinden ayrılmasıdır. Laik bir devlet bireyin tüm inanç ve ibadet hakkını tanır. Bunun yanında vatandaşlarının inançlarını özgürce yaşaması için gereken tüm tedbirleri de alır.
YAPILAN İNKILAPLAR :
Saltanatın Kaldırılması
Halifeliğin Kaldırılması
Tevhidi Tedrisat Kanunu
Şeriye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılarak yerine Diyanet İşleri Başkanlığının kurulması
Tekke ve Zaviyelerin Kaldırılması
Kılık-Kıyafet Kanunu
Medeni Kanun
1928’de “Devletin dini İslamdır.” Maddesinin anayasadan çıkarılması
1937’de Laiklik ilkesinin anayasaya girmesi
Türk Toplumuna faydaları
1.Din ve mezhep ayrımı yapmadığı için toplumsal birliği sağlamıştır.
2.Akla ve bilime dayanan uygulamaları kabul ettiği için çağdaşlaşmayı sağlamıştır.
3.Dini duyguların kullanılarak halkın kandırılmasını engellemiştir.
4.Farklı dinlere özgürlük tanıdığı için iç işlerimize karışılmasını engellemiştir.
5.Hukuksal alanda birlik sağlanmıştır.
İNKILAPÇILIK
Atatürkçü düşüncede inkılapçılık ilkesi :Türk toplumunu çağın gerisinde bırakan kurumları ortadan kaldırmak veya bu kurumları yeni gelişmelere uygun hâle getirmektir.
ÖZELLİKLERİ
● İnkılapçılık, ileriye yönelmeyi ve sosyal gelişmeyi de ifade eden yöntemlerin adıdır.
● dinamiktir. durağan değildir ●Atatürkçülük, inkılapları korumakla yetinilemeyeceğini, aklın ve bilimin önderliğinde gerekli atılımlarla çağdaşlaşmanın sürekli hale getirilmesi gerektiğini savunur.
● İnkılapçılık ilkesi diğer ilkelerin de canlı kalmasını ve devamlılığını sağlamaktadır.
● Türk inkılabında amaç, muasır (çağdaş) medeniyetler seviyesine ulaşmaktır. Bu yönü ile düşünüldüğünde “Çağdaşlaşma ve Batılılaşma” inkılapçılık ilkesinin bütünleyicisidir.
(İnkılapçılık): Anahtar Kelimeleri: Devrim, İnkılap, Çağdaşlaşma, Değişim, yenilik. ---Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz devrimlerin amacı, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen çağdaş ve bütün anlam ve biçimiyle uygar bir toplum haline getirmektir Devrimlerimizin asıl gayesi budur .30081925, Kastamonu