ISLAHAT FERMANI (1856)

Yürütme gücünün başında padişah bulunuyordu. Yargı yetkisi bağımsızdı. Yasama yetkisi ise Mebusan Meclisi ve Âyan Meclisi’nden kurulu bir Genel Meclis tarafından yürütülecek, yasama faaliyetleri padişahın onayına bağlı olacaktı.                                                                   Âyan Meclisi üyelerini padişah, Mebusan Meclisi üyelerini halk seçecekti. Meclisi fesh etme yetkisi ise padişaha aitti.                                                                                                                  Padişah, hükûmete olan güveni zedelediği gerekçesiyle istediği kişiyi memleket dışına sürmek yetkisine sahipti.

Osmanlı Devleti bir bütündür, hiçbir sebeple ayrılık kabul etmez.

Mebusan Meclisi dört yılda bir seçilir.

Meclisin aldığı kararlarda son söz padişaha aittir.

Müsadere ve angarya yasaktır.

II. Abdülhamit ayrılıkçı mebusların faaliyetlerini ve 93 Harbi’ni gerekçe göstererek Kanun’un kendisine verdiği yetkiyle Meclisi feshetti (13 Şubat 1878).

II. Meşrutiyet’in İlanı (24 Temmuz 1908)

II. Meşrutiyet’in ilanından önce:                                                                                                      1878 Berlin Antlaşması’yla Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın Osmanlı Devleti’nden ayrılması,                                                                                                                                            Kars-Ardahan-Batum’un Rusya’ya verilmesi,                                                                Kıbrıs’ın ayrı bir antlaşmayla İngiltere’ye verilmesi Osmanlı topraklarının hızla küçülmesine sebep olmuştur.    

Fransızların 1881’de Tunus’u, İngilizlerin 1882’de Mısır’ı işgal etmesi Osmanlı

Devleti’nin Akdeniz’deki hâkimiyetine büyük darbe vurmuştur.                                   Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’nin kendilerine olan borçlarını almak için 1881’de Düyûn-u Umumîye’yi (Genel Borçlar İdaresi) kurmaları devleti ekonomik olarak kötü etkilemiştir

II. Abdülhamit’in Meclis-i Mebusan’ı kapatıp anayasayı rafa kaldırması Osmanlı aydınlarının tepki gösterip muhalefet etmelerine neden oldu.

İttihat ve Terakki’ye göre devleti kurtaracak tek yol II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi ve meşrutiyet rejimine geçilmesiydi.

Osmanlı Devleti’nin sonunun geldiği iddiaları artınca Kolağası Niyazi ve Enver Beyler Selanik ve Manastır’da ayaklanma çıkardılar.

II. Abdülhamit olayların büyümemesi ve devlet otoritesinin yeniden tesis edilmesi amacıyla meşrutiyeti yeniden ilan etti (24 Temmuz 1908).

MEŞRUTİYET’İN İLANIYLA;

Mebus seçimi ile ilgili hazırlıklar başladı.                                                                  Seçimlerde,25 yaşını doldurmuş ve devlete vergi veren erkekler seçimlerde oy kullanma hakkına sahipti. 50 bin erkek nüfus adına bir mebus seçilecekti. Mebus adayı olmak için de 30 yaşını doldurmuş olmak ve Türkçe okuma yazma bilmek zorunluluğu getirilmişti.

Meclis-i Mebusan’ın, 17 Aralık 1908’de açılmasıyla siyasi hayatta yeni bir dönem başladı. Bu yeni dönem artık çok partili ve parlamentolu olacaktı (240)

Osmanlı Devleti’nde artık herkesin birleştiği ortak noktalar vardı. Bu ortak noktalar; Osmanlı Devleti, Osmanlı Hanedanı, Osmanlı vatanı, Osmanlı şuuru, Osmanlı birliği, Osmanlı vatandaşlığı,Osmanlı menfaatidir.

Kanun-i Esasi’de Yapılan Bazı Değişiklikler

• Hükûmet meclise karşı sorumlu oldu.

• Padişahın sürgün yetkisi kaldırıldı.

• Padişahın mutlak veto yetkisi kaldırıldı.

• Yasa teklifi için gerekli olan padişah izni kaldırıldı.

• Padişahın meclisi açma-kapama yetkisi zorlaştırıldı.

• Sansür yasağı kaldırıldı.

• Siyasi parti kurma hakkı getirilerek çok partili hayata geçiş sağlandı.

• Padişahın kanunları onaylama süresi sınırlandırıldı.

Tanzimat’ın İlan Edilmesinden Sonra Çıkarılan Belli Başlı Kanunlar

1.1840 Tarihli Ceza Kanunu

2.1851 Tarihli Ceza Kanunu (Kanun-ı Cedit)

3.Arazi Kanunnamesi

4.Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye

Ahmet Cevdet Paşa Başkanlğında hazırlanmıştır.Osmanlı medeni kanunudur. Mecelle bir bakıma modern hukukla şerî hukukun sentezlenmesiydi.

5.Hukuk-ı Aile Kararnamesi:1917.İslam hukukunun aileye dair kısmının kanunlaştırılması. Kararname ile gayrimüslim vatandaşların aile hukuku tanzim edildi.

6.Usul-i Muhakeme-i Şeriye Nizamnamesi

Osmanlı Devleti’nin klasik döneminde asli ve tek mahkeme olan şeriye mahkemelerinin yargılama usulü, Mecelle’de yeniden düzenlendi.

7.Kanunname-i Ticaret

1849 yılında Fransız Ticaret Kanunundan yararlanarak uygulamaya kondu.

8.Ticaret-i Bahriye Kanunnamesi: Kanunname-i Ticaret’in deniz ticareti ile ilgili eksikliği tamamlandı.

9.Usul-i Muhakeme-i Ticaret Nizamnamesi;

Rüşvet çok ağır bir suç olarak tanımlandı. Askerlik yaşı yirmi olarak kabul edildi.

Her aileden yalnızca bir kişi askere alınacaktı.

                   ÖDEV SORULARI
1.Islahat fermanı'nın tarihini,ilan eden padişahı ve dönemin sadrazamını yazarak,amacının belirtiniz.
2.Islahat Fermanı ile getirilen ilkelerden dört tanesini yazınız.
3.Isalahat Fermanının sonuçlarından üç tanesini yazınız.
4.1.Meşrutiyetin ilanında rol oynayan cemiyetin adını ve amaçlarını yazınız.
5.1 Meşrutiyet hangi tarihte ,ilan edildi.İlan eden Padişahı ve sadrazamın adını yazınız.
6.1.Kanun-ı Esasinin özelliklerinden beş tanesini yazınız.
7.2.Abdülhamit hangi gerekçelerle meclisi kapatmıştır?
8.2.Meşrutiyetin ilanıyla Kanun-ı Esaside yapılan değişiklerden dört tanesini yazınız.
9.Mecelle nedir?Kim tarafından hazırlanmıştır?