11.SINIFLAR

HZ MUHAMMED DÖNEMİ VE DÖRT HALİFE DEVRİ

İslamiyet’in Varoluş Mücadelesi

Bedir Savaşı (624)

Mekkeliler, içinde Medine’ye hicret eden Müslümanların mallarının da olduğu bir kervanı Şam’a göndermeye karar verdi.

Bunu öğrenen Müslümanlar, Şam kervanının yolunu kesmek ve gözdağı vermek için sefer düzenledi.

SONUÇLARI:

1.Bedir Savaşı’nda elde edilen ganimetler savaşa katılanlar arasında

eşit şekilde bölüştürülmüştür.

 Esirlerin, fakir olup fidye ödeyemeyecek  olanlarından okuma yazma bilenler, on Müslümana okuma yazma öğretmesi karşılığında serbest bırakılmıştır.

ÖNEMİ: Mekkeliler ile Müslümanlar arasında yapılan ilk savaş ve Müslümanların kazandığı ilk zaferdir.

Ganmet hukuğu doğmuştur.

Uhud Savaşı (625)

SEBEBİ:Mekkeli müşriklerin, Bedir Savaşı’nın intikamını almak ve Müslümanların denetimine geçen Suriye-Mısır ticaret yolunu tekrar ele geçirmek istemesi ( Ayneyn Tepesi’)                 

Hz. Peygamber’in yaralandığı bu savaşta, Hz. Hamza şehit oldu. Savaş sonunda

Mekkeli müşrikler tam bir galibiyet kazanamamış, Hz.Peygamber’i öldürememiş ve geri dönmüşlerdi

HENDEK SAVAŞI (627)

 

SEBEBİ:Mekkeli müşriklerin Müslümanları yok etmek istemesi. Selman-ı Farisî 5.5 km

ÖNEMİ:Müslümanların yaptığı son savunma savaşıdır.

 

Hudeybiye Antlaşması (628)

Mekke'den Medine'ye hicret eden Müslümanlar, hem memleket özlemini gidermek hem de Kâbe'yi tavaf ederek umre ibadetlerini yapmak istemişlerdi

Müşrikler ise Müslümanları Mekke'ye sokmamak için kendi aralarında sözleşip tedbirler aldılar.

Sonuçta her iki taraf arasında Hudeybiye Antlaşması İmzalandı. Bu antlaşmaya göre 1.Müslümanlar, o yıl Mekke'ye giremeyecek ve umre yapamayacaktı.                                         2.Mekkeli bir kimse Hz. Muhammed’in yanına kaçarsa velisinin isteği üzerine geri verilecek, fakat bir müslüman kaçarak Mekke’ye sığınırsa iade edilmeyecekti.

3.İsteyen istediği arap kabilesi ile anlaşma yapabilecek ancak silah yardımı yapmayacaktı.

4.Anlaşma on yıl sürecekti.

Hayber’in Fethi (629)

SEBEBİ:Yahudiler, Şam ticaret yolunu tehdit edip Müslüman ticaret kervanlarına zarar vermeye ve Mekkeli müşrikleri Müslümanlara karşı kışkırtmaya devam etmesi.

ÖNEMİ:Bu zaferle Şam ticaret yolunun güvenliği sağlandı ve ilk defa Yahudilerden haraç vergisi alındı.

Mute Savaşı (629)

SEBEBİ.Hz. Muhammed’in  Hristiyan Gassanileri İslamiyete davet için gönderdiği elçinin öldürülmesi.

Gassani hükümdarı, Bizans’tan yardım istedi. Bölgeye gelen Bizans ordusu ile

Müslümanlar arasında bir savaş yapıldı.

ÖNEMİ: Bu savaş Müslümanlarla Bizans arasındaki ilk savaştır.

Mekke’nin Fethi (630)

Hudeybiye Antlaşması gereği taraflar yaptıkları arap kabilelerine silah yardımı yapmayacaklardı.Mekkeli müşrikler, bu antlaşmaya sadık kalmamışlardır

 

SONUÇLARI:Genel af ilan edilmiş ve kimsenin malına dokunulmamış ,esirler serbest bırakılmıştır.

Mekke’nin fethiyle birlikte Kureyş müşriklerinin Hz. Peygamber ve Müslümanlara karşı olan düşmanlığı sona ermiştir.                                                                                            Hicaz bölgesinde İslam’ın yayılışının önündeki engeller ortadan kalkmıştır

 

Osman bin Talhâ ve Kâbe’nin anahtarı

 

Huneyn Seferi (630)

Mekke'nin Müslümanlar tarafından fethi üzerine Taifliler, putperest diğer kabileler ile birleşerek büyük bir ordu hazırladı.

Bu zaferle Arap Yarımadası’ndaki son putperest tehdit de ortadan kalkmış oldu.

Ta'if Seferi (630)

Huneyn Savaşı’nda Taiflilerin müşriklere yardım etmesi.

Taifliler, ertesi sene elçiler göndererek kendiliğinden Müslüman oldular.

 

Tebük Seferi (631)

 SEBEBİ:Bizans’ın Arabistan üzerine büyük bir sefer düzenleyeceği haberleriin alınması.

ÖNEMİ:Arabistan dışına yapılan ilk seferdir.

 

Veda Hutbesi

Sakın benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz

Faizin her çeşidi kaldırılmıştır

Kan davalarda tamamen kaldırılmıştır

Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, kadınlarında sizin üzerinizde hakkı vardır…

Bütün Müslümanlar kardeştirler

Bütün insanlar eşittir.

Allaha hiçbir şeyi ortak koşmayacaksınız.

Allah’ın haram ve dokunulmaz kıldığı canı, haksız yere öldürmeyeceksiniz.                                           Hırsızlık yapmayacaksınız.

 

 

 

DÖRT HALİFE DEVRİ (632-661)

Hz. Muhammed’den sonra gelen onun gibi din ve devlet başkanı, İslam dünyasının baş imamı ve başkomutanı olan kimseye halife, dini kurumuna da halifelik denir. Hz, Muhammed’den sonra Hz. EbubekirHz. ÖmerHz. OsmanHz. Ali başa geçmişlerdir.

Dört halife, seçim yolu ile işbaşına gelmişlerdir.

HZ. EBUBEKİR DÖNEMİ

a) Yalancı peygamberler sorunu çözümlenmiştir.

b) İslamlıktan dönen ve zekat vermek istemeyenler itaat altına alınmıştır.

c) Kuran-ı Kerim toplatılarak bir yazı heyeti tarafından kitap haline getirilmiştir.

d) Suriye ve Irak’taki karışıklıkları önlemek için Hire seferi düzenlenmiştir.

c) Arabistanı yönetimi altına aldı ve İslam birliğini sağladı.

HZ. ÖMER DÖNEMİ

a) İslamlık Arap yarımadası dışında yayılmaya başlamıştır.

b) İran, Suriye, Filistin, Kudüs, Irak, Mısır ve Libya fethedildi.

c) Adalet ve doğruluk hakim olmuştur.

d) Ordu ve Devlet teşkilatları oluşturuldu.

e) Hicri Takvimin başlangıcı (622) bu dönemde kabul edildi.

Not: Suriye, Filistin, Mısır ve Libya, Kudüs Bizanslılardan, İran, Irak Sasanilerden alındı.

Hz.Osman dönemi

a) Kendi soyunu koruması, tüm vali ve memurluklara Emevi ailesini getirmesi Müslümanlar arasında ilk kez görüş ayrılıklarının çıkmasına yol açtı.

b) Tunus, Kıbrıs fethedilmiştir.

c) Horasan, Harzem yöreleri alındı. Türk-Arap savaşları başladı.

d) Kuran-ı Kerim tam ve doğru olarak yazılıp çoğaltılarak dağıtılmıştır.

NOT: Kafkas dağlarını aşan bir Arap ordusu Hazar Türkleri ile karşılaştılar.

Hz.Ali dönemi

 

 

 

 

a)Hz.Osman’ın öldürülmesinde Hz. Ali’nin rolü olduğu gerekçesiyle Emeviler ve Hz.Muhammed’in yakınları Hz.Ali’nin halifeliğini tanımadılar. Hz.Ayşe, Talha Zübeyr Basra’ya çekildiler. Hz.Ali Basra üzerine yürüdü “CEMEL OLAYI” ile Hz.Ali Irak idaresini ele geçirdi.

 

 

 

b) Hz.Ali bu kez Muaviye üzerine yürüdü. Suriye yakınlarında SIFFIN SAVAŞI (657) sonucundaki “HAKEMLER OLAYI” Müslümanlar arasındaki ayrılıkları daha da arttırdı.

c) Hz.Ali kuvvetlerinin bir kısmı bu durumu beğenmeyerek ordudan ayrıldılar. Bunlara Hariciler adı verildi.

d) Bu olaylardan sonra müslümanlar inanç, düşünce ve siyasal yönlerden farklı üç gruba ayrıldılar.

1. Hz. Ali taraflarına Şii’ler

2. Muaviye taraftarlarına Emeviler

3. İkisine de karşı olanlar Hariciler

Böylece Dört Halife Devri (Hulefa-i Raşidin) sona ermiş oluyordu. Hz. Ali 27 Ocak 661 tarihinde Kufe Mescidi’de vefat etmiştir.

NOT: Hz.Ali dönemi, daha çok iç karışıklıkların sürdüğü bir dönemdir. Müslümanlar aralarında geniş kapsamlı savaşları bu dönemde yapmışlardır.
 

                   ÖDEV SORULARI

1.Müslümanlar ile Mekkeliler arasında yapılan ilk savaş hangisidir?Bu savaşın sonuçları nelerdir?
2.Hendek Savaşı'nın sebebini ve önemini yazınız.
3.Hudeybiye Anlaşması kimlerle imzalandı?En az iki maddesini yazarak,önemini belirtiniz.
4.Hayberin Fethinin önemini yazınız.
5.Mute savaşının önemi nedir?
6.Mekke'nin fethinin sonuçlerını yazınız.
7.Tebük Seferi'nin önemi nedir?Yazınız.
8.Hz Muhammed'in veda hutbesinde bahsettiği konulardan üç tanesini yazınız.
9.Halife kelimesi hangi kökten gelir,kelime anlamını yazarak,halifenin tanımını yapınız.
10. Dört Halife devrinin diğer isimleri nelerdir?  
   --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------                                                                                                                                                      11.HZ Ebubekir dönemi olaylarından 3 tanesini yazınız.                                                     12:Hz Ömer Döneminde feth edilen yerleri yazınız.
13.Hz Osmanın en fazla tepki duyulan tarafı nedir?
14.Hz Osman dönemi olaylarından 3 tanesini yazınız.
15.Hz Ali döneminde fetihlerin durmasının sebebi nedir?
16.Hz Ali döneminde yapılan savaşların adını yazınız.
17.Sıffin Savaşı'nın sebebini ve kimler arasında olduğunu yazınız.
18.Sıffin Savaşı ve hakemler olayının önemi nedir?Yazınız.